Ha takk for denne dagen, den ligg i nattedrakt.
Med glipe midt på magen, og siste tonane i takt.
Den strekkjer trøytte lender, mot svevnen her den står.
Og faldar sine hender, om alle inntrykk frå igår.
Ha takk for vårleg stemning, med vèret kant mot kant.
Vår solskatt er i emning, vi gler oss- det er sant.
Når nydagsola strøymer, inn på mitt soverom.
Då trur eg at eg drøymer, for den so stille kom.
Eit siste takk til svarta, den fløyelsmjuke kvild.
Ein slutt der ljoset starta, med morgonstemning mild.
Mi nattedrakt er dagen, og natta- eitt-i-eitt.
Og glipa midt på magen, er borte- rett og slett!!
27. mars 2012
Minnebok
Samlar opp eit knippe minner i mi store minnebok.
Legg dei mellom stive permar, tek dei fram- og les meg klok.
Kvart eit avsnitt er historie, dagar gådde- år for år.
Når eg les der, grør det saman- eg ser svara og forstår.
Eg kan late att og late oppatt, lesa litt og lesa alt.
Boka ligg der, slik som minna- der ligg livet, kort fortalt.
På kvart stiva, kvite ark ligg gode ord som gjev meg makt.
Makt til å få gå tilbake, smaka det som godt var smakt.
Når eg sjølv skriv siste orda, skriv ned minna svart på kvitt.
Då kan DU få bla i boka, finna minnet som er mitt.
Legg dei mellom stive permar, tek dei fram- og les meg klok.
Kvart eit avsnitt er historie, dagar gådde- år for år.
Når eg les der, grør det saman- eg ser svara og forstår.
Eg kan late att og late oppatt, lesa litt og lesa alt.
Boka ligg der, slik som minna- der ligg livet, kort fortalt.
På kvart stiva, kvite ark ligg gode ord som gjev meg makt.
Makt til å få gå tilbake, smaka det som godt var smakt.
Når eg sjølv skriv siste orda, skriv ned minna svart på kvitt.
Då kan DU få bla i boka, finna minnet som er mitt.
Far vèl
Eit smil
For alle gode minner
Eit til
For den du var.
Ei tåre
Før sjela di forsvinner
Ei båre
Når aller siste reis er klar.
Vårt minne
Som fylgjer deg til ro
Her inne
Det skin som klåre sola
Farvel
Du fòr i frå oss no
Tok kveld
Vår alles kjære Mola
For alle gode minner
Eit til
For den du var.
Ei tåre
Før sjela di forsvinner
Ei båre
Når aller siste reis er klar.
Vårt minne
Som fylgjer deg til ro
Her inne
Det skin som klåre sola
Farvel
Du fòr i frå oss no
Tok kveld
Vår alles kjære Mola
26. mars 2012
Prøvelse
Ei stor dose stress, og hovudet veks-
det fyllest til randa med gift!
Sa eg "best under press"? Eg er som ei heks-
no strør eg mitt salt i kvar rift!
Du slepp ikkje unna, eg kverkar deg snart!
Mitt kvikksølv når ypperste bredd!
Og hadde eg kunna, i villaste fart-
det er best du byrjar bli redd!!
For no slår den inn, som spikar i bord-
no trekkjast frå ermet mitt Ess!
Og feilen eg finn, eg lagar den stor-
eg veltar meg i PMS!!
det fyllest til randa med gift!
Sa eg "best under press"? Eg er som ei heks-
no strør eg mitt salt i kvar rift!
Du slepp ikkje unna, eg kverkar deg snart!
Mitt kvikksølv når ypperste bredd!
Og hadde eg kunna, i villaste fart-
det er best du byrjar bli redd!!
For no slår den inn, som spikar i bord-
no trekkjast frå ermet mitt Ess!
Og feilen eg finn, eg lagar den stor-
eg veltar meg i PMS!!
Destinasjon TID
Å sture
gnure
la det skure
gå sin veg og berre sure
er ingenting for meg.
Å flane
glane
andre rane
hause spit og ondskap mane
kan berre gå sin veg!
Men smila
deala
dørstokkmila
vera trygg der andre tvila
eg ut or ermet dreg.
For. Det meste
beste
la det breste
eg er ulik med dei fleste
eg har tid til DEG!
gnure
la det skure
gå sin veg og berre sure
er ingenting for meg.
Å flane
glane
andre rane
hause spit og ondskap mane
kan berre gå sin veg!
Men smila
deala
dørstokkmila
vera trygg der andre tvila
eg ut or ermet dreg.
For. Det meste
beste
la det breste
eg er ulik med dei fleste
eg har tid til DEG!
25. mars 2012
Omvàl
Spar meg for dei fine orda, sei kva seiast skal til meg!
Visk for all del vekk dei spora, dei som fører vondt med seg.
Ikkje freist å halda maska. Stå der- ekte, slepp ditt skjòld.
Ærligheita di hev vaska, vekk alt spor av urein mold.
Grev du djupt i sjelebota, kan du finna plass til mongt.
Om du målet vekk hev rota, kan ditt livsrace verta longt..
Visk for all del vekk dei spora, dei som fører vondt med seg.
Ikkje freist å halda maska. Stå der- ekte, slepp ditt skjòld.
Ærligheita di hev vaska, vekk alt spor av urein mold.
Grev du djupt i sjelebota, kan du finna plass til mongt.
Om du målet vekk hev rota, kan ditt livsrace verta longt..
22. mars 2012
Leigekontrakt
Fùra, barbeint inn i yta-
overlevingsknappen på.
Nokon seier dei vil byta-
sitt, mot det dei ei kan få.
Men eg tviheld på mitt eige-
alt eg har er trufast mitt!
Livet mitt har livstidsleige-
rentelaust og kostnadsfritt!
overlevingsknappen på.
Nokon seier dei vil byta-
sitt, mot det dei ei kan få.
Men eg tviheld på mitt eige-
alt eg har er trufast mitt!
Livet mitt har livstidsleige-
rentelaust og kostnadsfritt!
21. mars 2012
Mmmmm!
Du ligg der berre.
Har hatt lunt breid lenge,
no er du avkledd.
Alt anna vert sett til sides-
no er det du og eg.
Eg ventar på rette tidspunktet.
Det er no.
Tek varsamt i deg,
ingen protestar.
Knar deg med øvd hand-
dette kan eg!
Eg formar deg slik berre eg kan.
Snart ligg du stille att.
So veks du!
Svulmar der du ligg,
med lunt breid over det som veks.
Ømt tek eg deg med dit du bør vera-
i varmen.
Ventar.
Lengtar.
Eg er klar.
Du er klar.
Klar for min ivrige, svoltne og umettelege munn.
..Skal eg eta ein bolle til?
Har hatt lunt breid lenge,
no er du avkledd.
Alt anna vert sett til sides-
no er det du og eg.
Eg ventar på rette tidspunktet.
Det er no.
Tek varsamt i deg,
ingen protestar.
Knar deg med øvd hand-
dette kan eg!
Eg formar deg slik berre eg kan.
Snart ligg du stille att.
So veks du!
Svulmar der du ligg,
med lunt breid over det som veks.
Ømt tek eg deg med dit du bør vera-
i varmen.
Ventar.
Lengtar.
Eg er klar.
Du er klar.
Klar for min ivrige, svoltne og umettelege munn.
..Skal eg eta ein bolle til?
Litt på si`
Poesi.
Nok en vri.
Hvem sa: ord er vanskelig?
..godt å ha et tidsfordriv
løsne opp en form litt stiv
og å være kreativ..
Nok en vri.
Hvem sa: ord er vanskelig?
..godt å ha et tidsfordriv
løsne opp en form litt stiv
og å være kreativ..
Løvetannfrø
Legg all di uro kvilestød, all trøytna sorg til ro.
Eg gjev deg husrom, kinn og brød- hjå meg kan du få gro.
Om gråten tek deg, riv deg sund- eg breidar mjukt og mildt.
So voggar eg deg vart ei stund, til tårene legg stilt.
Mi omsut er som Løvetann, den røtest overalt.
Og treng du trøystast litegrann.. eg tek ikkje betalt.
Eg gjev deg husrom, kinn og brød- hjå meg kan du få gro.
Om gråten tek deg, riv deg sund- eg breidar mjukt og mildt.
So voggar eg deg vart ei stund, til tårene legg stilt.
Mi omsut er som Løvetann, den røtest overalt.
Og treng du trøystast litegrann.. eg tek ikkje betalt.
Peispust
Pust i peisen
oska midt i fleisen!
Raud i fjeset
svart av peset!
Endeleg ein gneist!
Ta den, ditt olme beist!
Kubben stor
mot tåa for.
Smått om senn
den ulmar, brenn.
Tåa blå
med plaster på-
varmast vèl
heilt bak mot hèl..
oska midt i fleisen!
Raud i fjeset
svart av peset!
Endeleg ein gneist!
Ta den, ditt olme beist!
Kubben stor
mot tåa for.
Smått om senn
den ulmar, brenn.
Tåa blå
med plaster på-
varmast vèl
heilt bak mot hèl..
18. mars 2012
Blått til lyst
So kyssa du meg.
Framfor alt og alle, framfor biesummet og sola som skein. Lett. Slik eg visste.
Eg lente meg berre fram for å sjå kanten av det blå i augo dine. Det blå glimtet i alt det grågrøne. Lik eit glimt av hav lengst inne i villmarka, der ein ikkje forventar å sjå slikt.
Det var dette glimtet eg ville sjå, gleda over havkjenning der ein ikkje ante at det fanst. Augene din gøymde so monge luner. Aldri hadde nokon fått koma inn der, aldri slapp du nokon forbi den magiske porten. Levande og open var du på monge måtar, alltd smilande og med den djupe latteren som velta fram som mjuke toreskrall mot lufta. Latteren som drog dei kvinnelege kollegaene dine mot deg som bier mot syltetøyskåla.
Det var latteren som var varemerkjet ditt, den løyste opp monge litt stivføtte diskusjonar eller situasjonar. Ein slags autoritær men jamvel mild måte å setja strek på. Når det var usemje om eit forslag, lo du berre litt, trakk på skuldrane og det var dèt. Sjarm kan det kansje kallast. Kva det no enn var med deg og den latteren, so virka det. Og biene surra kring skåla, lepja seg so nær dei kunne av det freistande som låg der. Men fekk ikkje koma heilt bortåt.
Som sjef for denne bieflokken hadde du all makt. Makt du kunne brukt, misbrukt om du ville- men gjorde det ikkje. Du gjorde det som gjerast skulle og heldt oss biene på avstand. Immun mot eventuelle stikk få dronningbier som somme av dei var. Ambisiøse dronningar som med eit nikk var vande med å få det nett slik dei ville, med kven dei ville. Ute. I den verkelege biesvermen: utelivet.
Du lèt dei sverme, passa deg vel for å ikkje koma innanfor stikkradiusen og styrde dei dit du trengde dei. Oss. Vi gjorde jobben, og du styrde oss godt.
Men du hadde desse gøymene. Eg såg deg somme tider, når du tykte deg utanfor syne av flokken. Sitjande og berre stire utover byen som låg utanfor kontorvindauget ditt. Kva såg du, kva såg du etter. Kven?
Biene summa og surra rundt deg og gjorde meir eller mindre hissige framstøt, medan dei gjorde jobben slik dei burde. Vinteren slapp taket ute som inne og både vindauga og skjortesnippane stod på gløtt. Denne dagen var det ekstra stor summeaktivitet inne, alle i flokken din skulle på utflukt i det overraskande vårlege vèret. Jobblunsj ute i parken rett ved.
Mat var bestilt, sogar vin og øl. Og summinga eskalerte og traff dei godt isolerte veggane med rimelig stor kraft. Yre. Våryre.
Du følte deg utilpass i slike høve, men skjulte det godt bak latteren og det store smilet. Du var sjef, og visste godt at slike evenement måtte til for å halda arbeidsmoralen oppe iblandt. Flokken sverma ut, trykte seg ihop i heisane og summa høglytt mot parken.
Sola vermde godt, humøret til biene var upåklageleg og sjølv du vart smitta av stemninga.
Eg skjøna det eigentleg godt. At du kvidde litt for å sleppa laust, for å by på deg sjølv midt i ei stri elv av vårkåte og svoltne bier. Men du heldt stand. Ordna tepper, spretta vinkorker og delte ut smørbrød og frukt. Lo når biene fortalde vitsar, drog jamvel eitpar sjølv. Men, du kom ikkje heilt ut. Dei blå kantane var overskya og trekte seg innover mot tryggja. Dette var utanfor komfortsona di.
Eg betrakta deg, sat i utkanten slik eg alltid gjorde- også på jobb. Såg deg sirkulere blandt flokken med tid til alle, eit nikk, eit smil, litt prat her- litt latter der. Du tedde deg som ein sjef. Men du ville helst flykte.
Etterkvart som sola vermde og vinen kjøla ned biestrupene, slappa du litt meir av. Slipset var vekke og du flytte deg bortunder eit tre for å ta en telefon. Dei solhungrige biene hadde anretta seg utover på pledda, mette av maten og ganske døsige av vinen og sola. Det var fred på jord.
Eg sat med nasa mot sola og kika på fuglane som var like våryre som biene, då du skugga for og lurte påom du kunne setja deg ned. Eg smila bak solbrillene og sa ja, klart det.
"Du er alltid so stille, du"- sa du. "Det er so godt med nokon som deg på laget, ei som ikkje må vera fyrst, best...mest synleg..frampå. Men som likevel gjer jobben. Det verdset eg veit du."
Eg nikka. Sa ikkje noko, berre smila og snudde meg mot sola att. Ville ikkje forstyrra deg der du sat og var attoverlent i heile deg.
Ei lita fluge forvilla seg inn i det eine auget ditt, og eg bøygde meg fram og hjalp den ut då du streva med å få det til sjølv. Du lo. Toreskrallet låg liksom nede i magen på vent, dette var meir som varm sjokolade mot hud.Du heldt blikket ditt i meg. Det var då eg såg det blå. Kanten av deg blåna mot meg, og eg kjende noko slo. Slo som bårer mot kvitskurd sand, slo mjukt og taktfast og innover. Du.
Du kyssa meg. Heilt varsamt med fremste del av overleppa, eit mjukt lite møte med deg mot meg. Kanten av det blå opna seg og eg såg utover heile havet!
" Skal vi fortelja biene det no? " sa du. Eg nikka, med blikket låst i det store blå. "Ja" sa eg. " Lat oss få det overstått, lat dei få veta."
Biene hadde fått med seg kysset, det var det ingen tvil om. Summinga stilna litt då vi stod der, men at dei var opphissa..hissige, det var heilt sikkert. Måpande, usikre.
"Slik er det" sa du. " Linn og eg. Slik det alltid har vore, slik det alltid forblir. Dette er mi elskede kone, som ho har vore i over ti år. Vi har berre ikkje utbasunert det. Jobbsituasjonen gjorde det vanskeleg, men no sluttar vi begge- og vi meinte det var på tide de fekk veta."
Eg såg dei vantru blikka, kjende dei som stikk mot huda men eg smilte. Som du gjorde. Smilte mot det blå i deg, det eg visste var sjølve kjerna..Du. Og eg.
Framfor alt og alle, framfor biesummet og sola som skein. Lett. Slik eg visste.
Eg lente meg berre fram for å sjå kanten av det blå i augo dine. Det blå glimtet i alt det grågrøne. Lik eit glimt av hav lengst inne i villmarka, der ein ikkje forventar å sjå slikt.
Det var dette glimtet eg ville sjå, gleda over havkjenning der ein ikkje ante at det fanst. Augene din gøymde so monge luner. Aldri hadde nokon fått koma inn der, aldri slapp du nokon forbi den magiske porten. Levande og open var du på monge måtar, alltd smilande og med den djupe latteren som velta fram som mjuke toreskrall mot lufta. Latteren som drog dei kvinnelege kollegaene dine mot deg som bier mot syltetøyskåla.
Det var latteren som var varemerkjet ditt, den løyste opp monge litt stivføtte diskusjonar eller situasjonar. Ein slags autoritær men jamvel mild måte å setja strek på. Når det var usemje om eit forslag, lo du berre litt, trakk på skuldrane og det var dèt. Sjarm kan det kansje kallast. Kva det no enn var med deg og den latteren, so virka det. Og biene surra kring skåla, lepja seg so nær dei kunne av det freistande som låg der. Men fekk ikkje koma heilt bortåt.
Som sjef for denne bieflokken hadde du all makt. Makt du kunne brukt, misbrukt om du ville- men gjorde det ikkje. Du gjorde det som gjerast skulle og heldt oss biene på avstand. Immun mot eventuelle stikk få dronningbier som somme av dei var. Ambisiøse dronningar som med eit nikk var vande med å få det nett slik dei ville, med kven dei ville. Ute. I den verkelege biesvermen: utelivet.
Du lèt dei sverme, passa deg vel for å ikkje koma innanfor stikkradiusen og styrde dei dit du trengde dei. Oss. Vi gjorde jobben, og du styrde oss godt.
Men du hadde desse gøymene. Eg såg deg somme tider, når du tykte deg utanfor syne av flokken. Sitjande og berre stire utover byen som låg utanfor kontorvindauget ditt. Kva såg du, kva såg du etter. Kven?
Biene summa og surra rundt deg og gjorde meir eller mindre hissige framstøt, medan dei gjorde jobben slik dei burde. Vinteren slapp taket ute som inne og både vindauga og skjortesnippane stod på gløtt. Denne dagen var det ekstra stor summeaktivitet inne, alle i flokken din skulle på utflukt i det overraskande vårlege vèret. Jobblunsj ute i parken rett ved.
Mat var bestilt, sogar vin og øl. Og summinga eskalerte og traff dei godt isolerte veggane med rimelig stor kraft. Yre. Våryre.
Du følte deg utilpass i slike høve, men skjulte det godt bak latteren og det store smilet. Du var sjef, og visste godt at slike evenement måtte til for å halda arbeidsmoralen oppe iblandt. Flokken sverma ut, trykte seg ihop i heisane og summa høglytt mot parken.
Sola vermde godt, humøret til biene var upåklageleg og sjølv du vart smitta av stemninga.
Eg skjøna det eigentleg godt. At du kvidde litt for å sleppa laust, for å by på deg sjølv midt i ei stri elv av vårkåte og svoltne bier. Men du heldt stand. Ordna tepper, spretta vinkorker og delte ut smørbrød og frukt. Lo når biene fortalde vitsar, drog jamvel eitpar sjølv. Men, du kom ikkje heilt ut. Dei blå kantane var overskya og trekte seg innover mot tryggja. Dette var utanfor komfortsona di.
Eg betrakta deg, sat i utkanten slik eg alltid gjorde- også på jobb. Såg deg sirkulere blandt flokken med tid til alle, eit nikk, eit smil, litt prat her- litt latter der. Du tedde deg som ein sjef. Men du ville helst flykte.
Etterkvart som sola vermde og vinen kjøla ned biestrupene, slappa du litt meir av. Slipset var vekke og du flytte deg bortunder eit tre for å ta en telefon. Dei solhungrige biene hadde anretta seg utover på pledda, mette av maten og ganske døsige av vinen og sola. Det var fred på jord.
Eg sat med nasa mot sola og kika på fuglane som var like våryre som biene, då du skugga for og lurte påom du kunne setja deg ned. Eg smila bak solbrillene og sa ja, klart det.
"Du er alltid so stille, du"- sa du. "Det er so godt med nokon som deg på laget, ei som ikkje må vera fyrst, best...mest synleg..frampå. Men som likevel gjer jobben. Det verdset eg veit du."
Eg nikka. Sa ikkje noko, berre smila og snudde meg mot sola att. Ville ikkje forstyrra deg der du sat og var attoverlent i heile deg.
Ei lita fluge forvilla seg inn i det eine auget ditt, og eg bøygde meg fram og hjalp den ut då du streva med å få det til sjølv. Du lo. Toreskrallet låg liksom nede i magen på vent, dette var meir som varm sjokolade mot hud.Du heldt blikket ditt i meg. Det var då eg såg det blå. Kanten av deg blåna mot meg, og eg kjende noko slo. Slo som bårer mot kvitskurd sand, slo mjukt og taktfast og innover. Du.
Du kyssa meg. Heilt varsamt med fremste del av overleppa, eit mjukt lite møte med deg mot meg. Kanten av det blå opna seg og eg såg utover heile havet!
" Skal vi fortelja biene det no? " sa du. Eg nikka, med blikket låst i det store blå. "Ja" sa eg. " Lat oss få det overstått, lat dei få veta."
Biene hadde fått med seg kysset, det var det ingen tvil om. Summinga stilna litt då vi stod der, men at dei var opphissa..hissige, det var heilt sikkert. Måpande, usikre.
"Slik er det" sa du. " Linn og eg. Slik det alltid har vore, slik det alltid forblir. Dette er mi elskede kone, som ho har vore i over ti år. Vi har berre ikkje utbasunert det. Jobbsituasjonen gjorde det vanskeleg, men no sluttar vi begge- og vi meinte det var på tide de fekk veta."
Eg såg dei vantru blikka, kjende dei som stikk mot huda men eg smilte. Som du gjorde. Smilte mot det blå i deg, det eg visste var sjølve kjerna..Du. Og eg.
15. mars 2012
Den store smellen
Lyseblå cordfløyelsbukse, høghalsa pologensar med breide stripar på tvers og dei tøffaste av dei tøffe fotballskoa. Svarte, med kvite lisser i.Stig. Stig frå sjette klasse. Stig som hadde ei framtann som låg litt over den andre, og altfor longt hår som krølla seg mjukt bak i nakken. Finaste Stig, uoppnåelige Stig. FotballStig.
Ho hadde elska han heilt sidan ho byrja på skulen i fyrste klasse. No gjekk ho i femte og var stor, men Stig var fortsatt eit år større og like uoppnåeleg. Han såg ikkje på ho, ikkje slik ho ville at han skulle sjå på ho. Ikkje slik han såg på Wenche. Wenche i sjette med små knoppar som strutta mot skjortestoffet- framme, og det svarte englehåret som eit sukkerspinn kring andlètet. Kven kunne unngå å sjå på ho? Alle gutane stod med opne munnar, beint fram sikla når Wenche kom forbi og skulle ha gym. Alle dei andre jentene hadde vanlege joggebukser og t-skjorter, men..Wenche, ho hadde shorts. Og topp! Hestehalen vippa frå side til side når ho sprong og gutane kappast om å ha ho på sitt lag i slåball.
Turid var det ingen som såg på, ikkje anna enn når ho sparka fotball. Der var ho nesten like god som dei største gutane, og dribla dei fleste utan problem. Turid sitt problem var at ho ikkje hadde knoppar framme. Ikkje antydning eingong, og- hadde du ikkje knoppar, men var dritgod i fotball...ja, då var du "kompis", og ikkje sikleobjekt.
Stig spela på Turid sitt lag i friminutta. Dei altfor korte, men ÅH so kjekke friminutta der ho kunne vera nær han og endåtil koma borti han på bana. Turid drog inn den gode lukta av Stig der dei stod side om side og skulle ta ut lag. Tyggislukt. Bugg med jordbærsmak. "Kjæregudihimmelenogtiknivarihjertet,la meg koma på Stig sitt lag!!" Idag høyrde visst ikkje Gud på ho, Stig kom på det andre laget og kampen var igong.
Ballen kom i ei long boge opp mot midtbana der Turid var, men Stig var betre plassert og fekk ballkjenning fyrst. I iveren etter å nå ballen, hadde Turid fått opp litt for mykje fart og greidde ikkje å bremasa opp fort nok. Samanstøytet med Stig var hardt nok til at all luft slogst ut av ho, ein skarp smell var det siste Turid høyrde før alt vart svart.
"Herreguuuud, ho blør!" Longt vekke som om nokon stod og kviskra til ho i enden på ein tunnell, høyrde Turid at nokon snakka. "Blør?" Kven blør, tenkte ho. Men vart so vekke i tunnellen att. Brått vart ho vektlaus og ho tenkte på vengjane til store hegrar som lyfte ho opp og drog ho avgarde over skylaget. Mjukt, lydlaust og longt vekke.
So vakna ho.
Turid glipa med smale auger og ante ikkje kvar ho var. Hovudet kjendest tungt og stort ut og det var veldig lyst der ho var. Låg ho? Ho freista setja seg opp, men hovudet var for tungt, for stort og vondt til det. Ei varm og mjuk hand strauk ho forsiktig på eine kinnet. "Er du vàken, Turid? Går det bra? Har du vondt? Kan du snakke?Det var ikkje meininga!!!" Denne stemma, denne kjende røysta som la seg rundt det tunge hovudet som varm kakao med deilig snerk på. Noko var kjendt med denne røysta. Turid anstrengde seg endå litt og snudde seg med opne auger mot røysta og den varme handa som strauk ho.
Stig. Det var Stig som sat der, på ein stol ved sida av der ho sjølv visstnok låg, Stig med alvorsamt andlèt og det litt for longe håret mjukt krølla i nakken.
Ho klarde ikkje seia noko, berre kjende på forvirringa. Kva hadde skjedd?
Dreiv nokon ap med ho? Kvifor låg ho, og kvifor sat Stig ved sida av ho og såg alvorleg ut?
Ei anna røyst blanda seg inn. "Hallo, unge dame. Du har hatt eit lite uhell, men det skal nok gå bra!Du fekk ei kraftig hjerneskaking då du small ihop med denne unge mannen her, han var heldig og slapp unna med skrekken, men du vart borte ei stund. Og har blødd ein del frå hovudet, so vi måtte ta deg med til lækjaren og sy. Sju sting, det grør fort!"
Turid kjende etter med eine handa. Ja, midt framme i den høgre tinningen- der var det plastra og veldig ømt. Ho hadde also blitt slått umedviten i samanstøyten med Stig? Og dei hadde køyrt ho til lækjaren? Tøft! Iallefall litt, og iallefall når Stig sat der ved sida av!
"Dette er sikkert det næraste ein kan koma Himmelen!"- tenkte Turid. "Om han aldri meir vil ha meg på same lag, skal eg hugsa denne dagen for resten av mitt liv!..håper eg får arr!"
Tre dagar var Turid heime. Vekke frå skulen, frå lekser og friminuttfotball og heile sulamitten.
Alle flokka seg rundt ho då ho kom attende på fredagen. Alle skulle snakke med ho, spørje og sjå. Sjå bandasja over arret, sjå på ho. Sjå ho, sjølv utan knoppar mot skjortestoffet. Stig gjekk litt unna, han hadde ikkje snakka til ho etter turen til lækjaren. Ho såg han, der han gjekk på andre sida av skuleplassen, med henda i bukselommene og med skuldrane litt høgt oppe. Wenche gjekk etter han, det såg ut som om ho snakka til han, men Stig berre gjekk vidare, med hendene som åt seg halvvegs gjennom bukselommene. Wenche rista på det svarte håret og gjekk attende til dei andre.
Det tikka og brann i såret, men det tikka og brann meir i hjartet til Turid. No fekk ho sjå Stig att! Tre dagar heime i ro utan Stig. Endelause timar, tykte ho. Men no var ho her og der var Stig. Sjølv om han ikkje såg på ho igjen.
I matfriminuttet, etter andretimen- samlast alle frå femte og sjette seg utanfor gymsalen. Dei skulle få ha diskotek resten av skuledagen og venta berre på at rektor skulle rigga til musikkanlegget. Dette var gjevt!
Det var sjeldan at dei fekk lov til slikt, og endåtil hadde dei fått vete at dei skulle få pølser og brus òg. Dei klynga seg opp mot døra til gymsalen og venta.
Inne var det nesten heilt myrkt, alle dei tunge og myrkeraude velourgardina var dregne attføre vindauga, so det einaste ljoset var nokre stearinljos på dei fire borda som var sett utover. Musikken kom på og brått vart det mykje knising og skubbing. Jentene rada seg opp longsmed ribbeveggen, og gutane kappast om å vere fyrst i pølsekøa. Ingen dansa. Alle vart brått veldig opptekne av å prate eller gå på toalettet i gangen.
Turid stod ilag med femteklassejentene og berre lytta til musikken. Ho likte godt å danse, ho dansa ofte heime til kassettspelaren som storesystra hadde, den dei kunne taka opp musikk frå Ti-i-skuddet med og spela om og om igjen.
No stod ho og kjende korleis musikken dunka i ho, bassen fylde kvar centimeter i femteklassekroppen, den utan knoppar framme- og ho hadde so gruelig lyst til å danse. Men, ikkje åleine på det tome golvet. Aldri!
"Vil du danse?" Turid kvapp. Der stod Stig og baud HO opp til dans? Kva slags sjukt god draum var dette? Det måtte vera smellen i hovudet som gav ho syner!
Men, neida. Stig stod der, og utan å heilt å vete det, drog ho han ned ut på golvet. Dei dansa. Ilag. Men kvar for seg. Det var som om alle dei andre berre hadde stått og venta på at nokon skulle tore å gå fyrst, for no strøymde dei ti- både gutar og jenter. Golvet bølgja av rytmiske ungar og midt i bølgja..Turid og Stig. Dei såg på kvarandre, smila forsiktig og so..so tok ho mot til seg og la armena kring halsen på Stig. Kjende det mjuke håret leggja seg fint mot handbaken og kitle. Stig smilte. " Du er godt til meir enn å spele fotball, du!" Sa han. "Du er faktisk like god til å danse. Er det andre ting du er god til?" Turid smilte so sårkantane nesten sprakk opp. "Ja" sa ho "eg er god til å kyssa!" Stig såg himmelfallen ut, og Turid måtte le. "Ja, eg TRUR iallefall at eg er det, sjølv om eg aldri har prøvd..."
Ho kjende at det mjuke nakkehåret til Stig krølla seg varmt og uendeleg mjukt mot handbaken, då han raskt bøygde seg frammot ho i myrkret og la leppen sine mot hennar. I to sødmesøte sekund var dei eitt,hjarta banka i takt med musikken og Stig og Turid var ilag.
Wenche kunne berre ha knoppar framme. Ho kunne berre ha toppar og shorts i gymmen og svart englehår. For, det var Turid som var ilag med Stig.
Turid med teft for snøgge oppspel og Turid som stod for ein støyt, jamvel med tur til lækjaren, og det var Turid som var ilag med Stig.
Viss gjer det vondt både før og etter at knoppar brest. Visst gjer det satans so vondt å smelle ihop med ein knottane på ein fotballsko, men..det kjem alltid noko godt òg!
Ho hadde elska han heilt sidan ho byrja på skulen i fyrste klasse. No gjekk ho i femte og var stor, men Stig var fortsatt eit år større og like uoppnåeleg. Han såg ikkje på ho, ikkje slik ho ville at han skulle sjå på ho. Ikkje slik han såg på Wenche. Wenche i sjette med små knoppar som strutta mot skjortestoffet- framme, og det svarte englehåret som eit sukkerspinn kring andlètet. Kven kunne unngå å sjå på ho? Alle gutane stod med opne munnar, beint fram sikla når Wenche kom forbi og skulle ha gym. Alle dei andre jentene hadde vanlege joggebukser og t-skjorter, men..Wenche, ho hadde shorts. Og topp! Hestehalen vippa frå side til side når ho sprong og gutane kappast om å ha ho på sitt lag i slåball.
Turid var det ingen som såg på, ikkje anna enn når ho sparka fotball. Der var ho nesten like god som dei største gutane, og dribla dei fleste utan problem. Turid sitt problem var at ho ikkje hadde knoppar framme. Ikkje antydning eingong, og- hadde du ikkje knoppar, men var dritgod i fotball...ja, då var du "kompis", og ikkje sikleobjekt.
Stig spela på Turid sitt lag i friminutta. Dei altfor korte, men ÅH so kjekke friminutta der ho kunne vera nær han og endåtil koma borti han på bana. Turid drog inn den gode lukta av Stig der dei stod side om side og skulle ta ut lag. Tyggislukt. Bugg med jordbærsmak. "Kjæregudihimmelenogtiknivarihjertet,la meg koma på Stig sitt lag!!" Idag høyrde visst ikkje Gud på ho, Stig kom på det andre laget og kampen var igong.
Ballen kom i ei long boge opp mot midtbana der Turid var, men Stig var betre plassert og fekk ballkjenning fyrst. I iveren etter å nå ballen, hadde Turid fått opp litt for mykje fart og greidde ikkje å bremasa opp fort nok. Samanstøytet med Stig var hardt nok til at all luft slogst ut av ho, ein skarp smell var det siste Turid høyrde før alt vart svart.
"Herreguuuud, ho blør!" Longt vekke som om nokon stod og kviskra til ho i enden på ein tunnell, høyrde Turid at nokon snakka. "Blør?" Kven blør, tenkte ho. Men vart so vekke i tunnellen att. Brått vart ho vektlaus og ho tenkte på vengjane til store hegrar som lyfte ho opp og drog ho avgarde over skylaget. Mjukt, lydlaust og longt vekke.
So vakna ho.
Turid glipa med smale auger og ante ikkje kvar ho var. Hovudet kjendest tungt og stort ut og det var veldig lyst der ho var. Låg ho? Ho freista setja seg opp, men hovudet var for tungt, for stort og vondt til det. Ei varm og mjuk hand strauk ho forsiktig på eine kinnet. "Er du vàken, Turid? Går det bra? Har du vondt? Kan du snakke?Det var ikkje meininga!!!" Denne stemma, denne kjende røysta som la seg rundt det tunge hovudet som varm kakao med deilig snerk på. Noko var kjendt med denne røysta. Turid anstrengde seg endå litt og snudde seg med opne auger mot røysta og den varme handa som strauk ho.
Stig. Det var Stig som sat der, på ein stol ved sida av der ho sjølv visstnok låg, Stig med alvorsamt andlèt og det litt for longe håret mjukt krølla i nakken.
Ho klarde ikkje seia noko, berre kjende på forvirringa. Kva hadde skjedd?
Dreiv nokon ap med ho? Kvifor låg ho, og kvifor sat Stig ved sida av ho og såg alvorleg ut?
Ei anna røyst blanda seg inn. "Hallo, unge dame. Du har hatt eit lite uhell, men det skal nok gå bra!Du fekk ei kraftig hjerneskaking då du small ihop med denne unge mannen her, han var heldig og slapp unna med skrekken, men du vart borte ei stund. Og har blødd ein del frå hovudet, so vi måtte ta deg med til lækjaren og sy. Sju sting, det grør fort!"
Turid kjende etter med eine handa. Ja, midt framme i den høgre tinningen- der var det plastra og veldig ømt. Ho hadde also blitt slått umedviten i samanstøyten med Stig? Og dei hadde køyrt ho til lækjaren? Tøft! Iallefall litt, og iallefall når Stig sat der ved sida av!
"Dette er sikkert det næraste ein kan koma Himmelen!"- tenkte Turid. "Om han aldri meir vil ha meg på same lag, skal eg hugsa denne dagen for resten av mitt liv!..håper eg får arr!"
Tre dagar var Turid heime. Vekke frå skulen, frå lekser og friminuttfotball og heile sulamitten.
Alle flokka seg rundt ho då ho kom attende på fredagen. Alle skulle snakke med ho, spørje og sjå. Sjå bandasja over arret, sjå på ho. Sjå ho, sjølv utan knoppar mot skjortestoffet. Stig gjekk litt unna, han hadde ikkje snakka til ho etter turen til lækjaren. Ho såg han, der han gjekk på andre sida av skuleplassen, med henda i bukselommene og med skuldrane litt høgt oppe. Wenche gjekk etter han, det såg ut som om ho snakka til han, men Stig berre gjekk vidare, med hendene som åt seg halvvegs gjennom bukselommene. Wenche rista på det svarte håret og gjekk attende til dei andre.
Det tikka og brann i såret, men det tikka og brann meir i hjartet til Turid. No fekk ho sjå Stig att! Tre dagar heime i ro utan Stig. Endelause timar, tykte ho. Men no var ho her og der var Stig. Sjølv om han ikkje såg på ho igjen.
I matfriminuttet, etter andretimen- samlast alle frå femte og sjette seg utanfor gymsalen. Dei skulle få ha diskotek resten av skuledagen og venta berre på at rektor skulle rigga til musikkanlegget. Dette var gjevt!
Det var sjeldan at dei fekk lov til slikt, og endåtil hadde dei fått vete at dei skulle få pølser og brus òg. Dei klynga seg opp mot døra til gymsalen og venta.
Inne var det nesten heilt myrkt, alle dei tunge og myrkeraude velourgardina var dregne attføre vindauga, so det einaste ljoset var nokre stearinljos på dei fire borda som var sett utover. Musikken kom på og brått vart det mykje knising og skubbing. Jentene rada seg opp longsmed ribbeveggen, og gutane kappast om å vere fyrst i pølsekøa. Ingen dansa. Alle vart brått veldig opptekne av å prate eller gå på toalettet i gangen.
Turid stod ilag med femteklassejentene og berre lytta til musikken. Ho likte godt å danse, ho dansa ofte heime til kassettspelaren som storesystra hadde, den dei kunne taka opp musikk frå Ti-i-skuddet med og spela om og om igjen.
No stod ho og kjende korleis musikken dunka i ho, bassen fylde kvar centimeter i femteklassekroppen, den utan knoppar framme- og ho hadde so gruelig lyst til å danse. Men, ikkje åleine på det tome golvet. Aldri!
"Vil du danse?" Turid kvapp. Der stod Stig og baud HO opp til dans? Kva slags sjukt god draum var dette? Det måtte vera smellen i hovudet som gav ho syner!
Men, neida. Stig stod der, og utan å heilt å vete det, drog ho han ned ut på golvet. Dei dansa. Ilag. Men kvar for seg. Det var som om alle dei andre berre hadde stått og venta på at nokon skulle tore å gå fyrst, for no strøymde dei ti- både gutar og jenter. Golvet bølgja av rytmiske ungar og midt i bølgja..Turid og Stig. Dei såg på kvarandre, smila forsiktig og so..so tok ho mot til seg og la armena kring halsen på Stig. Kjende det mjuke håret leggja seg fint mot handbaken og kitle. Stig smilte. " Du er godt til meir enn å spele fotball, du!" Sa han. "Du er faktisk like god til å danse. Er det andre ting du er god til?" Turid smilte so sårkantane nesten sprakk opp. "Ja" sa ho "eg er god til å kyssa!" Stig såg himmelfallen ut, og Turid måtte le. "Ja, eg TRUR iallefall at eg er det, sjølv om eg aldri har prøvd..."
Ho kjende at det mjuke nakkehåret til Stig krølla seg varmt og uendeleg mjukt mot handbaken, då han raskt bøygde seg frammot ho i myrkret og la leppen sine mot hennar. I to sødmesøte sekund var dei eitt,hjarta banka i takt med musikken og Stig og Turid var ilag.
Wenche kunne berre ha knoppar framme. Ho kunne berre ha toppar og shorts i gymmen og svart englehår. For, det var Turid som var ilag med Stig.
Turid med teft for snøgge oppspel og Turid som stod for ein støyt, jamvel med tur til lækjaren, og det var Turid som var ilag med Stig.
Viss gjer det vondt både før og etter at knoppar brest. Visst gjer det satans so vondt å smelle ihop med ein knottane på ein fotballsko, men..det kjem alltid noko godt òg!
12. mars 2012
Sår svolt
Om eg ut i verda går,
kan eg nok få gnagesår.
Føtene dei verkar ille,
slik at eg må sitje stille.
Korleis skal eg DÅ gå fram?
Koma meg frå trappetram?
Leiga inn ein kar so sprek,
ein som meg på ryggjen tek?
Eller vil eg helst bli bòre,
på ei seng av hesjaskåre?
Lysta til å gå, er vekke.
Føtene dei feirar, frekke!
Kansje bør eg drukna dei?
Slik at knea òg går lei?
Heile kroppen jublar no,
når eg berre sit i ro.
Men- so rumlar det i magen,
gløymt vart mat i denne dagen!
Kva gjer eg med maten no?
..ser mitt gnagsår mot meg glo.
Får vel freista eitpar steg,
so eg over golvet dreg.
Kjenner smerta stikk som sylar,
inni meg ei stemme hylar:
"Ikkje gå, men set deg no!
Slik at såret ditt kan gro!!"
..svolten tapte denne runda,
prøvar att når eg har blunda!
kan eg nok få gnagesår.
Føtene dei verkar ille,
slik at eg må sitje stille.
Korleis skal eg DÅ gå fram?
Koma meg frå trappetram?
Leiga inn ein kar so sprek,
ein som meg på ryggjen tek?
Eller vil eg helst bli bòre,
på ei seng av hesjaskåre?
Lysta til å gå, er vekke.
Føtene dei feirar, frekke!
Kansje bør eg drukna dei?
Slik at knea òg går lei?
Heile kroppen jublar no,
når eg berre sit i ro.
Men- so rumlar det i magen,
gløymt vart mat i denne dagen!
Kva gjer eg med maten no?
..ser mitt gnagsår mot meg glo.
Får vel freista eitpar steg,
so eg over golvet dreg.
Kjenner smerta stikk som sylar,
inni meg ei stemme hylar:
"Ikkje gå, men set deg no!
Slik at såret ditt kan gro!!"
..svolten tapte denne runda,
prøvar att når eg har blunda!
Ein +To = 3?
Ein står einsam, utan andre.
So kjem To og vil forandre.
Ein er blyg og snur seg vekk.
Men såg nok at To var kjekk!
To går ikkje vekk, han blir.
Lokkar Ein med fagert smil.
Ein blir varm og rar i hjartet.
To må til før liv kan starte..
So kjem To og vil forandre.
Ein er blyg og snur seg vekk.
Men såg nok at To var kjekk!
To går ikkje vekk, han blir.
Lokkar Ein med fagert smil.
Ein blir varm og rar i hjartet.
To må til før liv kan starte..
Ekte
Jeg shaver mine legger, for da blir jo livet bra!
Slik silkehud mot strømpene, vil alle jenter ha!
Så napper jeg ut hårene der øyenbryna er.
For kroppshår det er ekkelt, over øynene især!
På toppen farges håret, det skal ikke være grått!
Og når det så er farget, er jeg så naturlig flott!
Med pudderkvast og sminke, får jeg en ekte stil.
Da er det ikke noen som kan se mitt stive smil...
Slik silkehud mot strømpene, vil alle jenter ha!
Så napper jeg ut hårene der øyenbryna er.
For kroppshår det er ekkelt, over øynene især!
På toppen farges håret, det skal ikke være grått!
Og når det så er farget, er jeg så naturlig flott!
Med pudderkvast og sminke, får jeg en ekte stil.
Da er det ikke noen som kan se mitt stive smil...
11. mars 2012
Einsamt håp til evig eige
Han gjekk der, lent opp mot vinden liksom. Håret låg stròke baketter som om nokon drog og nappa i det og han ynskte at han hadde høyrt på mora då han gjekk, og teke på den forhatte strikkalua. Men, som so monge gongar før- hadde han berre sett surt på ho og gått. Utan å seia noko, berre snudd ryggen til og ut døra. Ikkje lèt han den att heller, ville ikkje visa seg so liten som han eigentleg var.
Mora sa aldri noko om desse humørsvingingane lengre, det var mest stille imellom dei to, og faren sat berre i fjernsynskråa og glodde. Glodde på alt og inkje og brydde seg ikkje i det heile. Ingen brydde seg om han.
Sveinar var sint der han gjekk, so sint at han ikkje visste kvar han var- so fortvilande einsam og sint og redd at han berre gjekk. Vinden auka, og øyrene svei og kjendest livlause ut. Jakka var blaut tvers igjennom, den var heilt spildra ny, men kulda han kjende kom like mykje innanifrå som frå vind og vèr.
Han hadde gledd seg slik til at dei skulle flytte, ein ny plass kunne kansje vera ein sjangse til å finna roa, finna vener, finna ut kva som skulle til for å bli glad igjen. Men..alt han fann var einsemda og kulda. Mora og faren var opptekne med å renovera det gamle huset dei hadde kjøpt, finna seg til rette med alle pengane dei hadde arva og oversåg Sveinar. Det var iallefall slik det kjendest ut. Dei forbanna pengane som lova og laug, lokka og brann i lomma på dei to vaksne. Sveinar var òg glad for pengane, fyrst. Før han skjøna at dei berre var kalde og svikefulle og slett ikkje hjalp han. Ikkje gjekk det å kjøpa seg til kameratskap, ikkje at HAN fekk so mykje av desse millionane, berre nok lommepengar til at han heldt kjeft. Nei, det einaste dei var brukandes til var å kjøpa seg litt gløymd- på ølutsalet nede i sentrum.
Sveinar var rett nok litt for ung til å kjøpa øl sjølv, berre 14, men stor for alderen og hadde han hundrelappane klar, var det ingen av kasserarane som såg på han. Dei tok imot pengane, og han gjekk derifrå med posen full.
Bak Riseggkiosken låg eit nedlagt sagbruk. Gamlelageret stod der endå, ein stor stabel med gammalt material låg lagra inne. Sveinar brukte å drikke øla her. Sat med tresmak mot buksebaken og heiv innpå av dei brune små.Slik som før idag. Ikkje var det godt, men det var ei slags beisk trøyst i det at han ikkje likte det- mest som ein metafor for det han sjølv opplevde livet sitt som:- beiskt og lite.
Heim ville han ikkje, men han var smerteleg klar over at om han ikkje snudde no snart, ville natta ta over og han måtte finna ein plass å sova. Vinden auka på og det var vondt både å gå og sjå, regnet som berre var sporadiske dråpar for litt sidan, var no ein stri vegg av vatn. Det small mot andlètet og piska smertefullt hardt. Sinnet var gått over i fortvilig.
Nede frå magen velta det fram ein sår klump, grine hadde han gjort monge gongar men det døyvde ingenting. Gråten opna berre døra inn til det vesle helvetet som no vaks og auka i omfang for kvar time som gjekk.
Kva var galt med han? Kvifor ville ingen sjå han, snakka med han eller vera kompis med han?
Han var ikkje stygg. Ikkje tjukk eller kvisete heller, berre ein sånn heilt vanleg hengslete og litt for høg tenåring som monge andre var. Stakk seg ikkje ut frå mengda anna enn at han hadde fått bart under nasen. Same klèkodeks som dei fleste andre, litt dyrare merkjer kansje, men ikkje noko som var ekstraordinært..Han skjøna det ikkje. Alt han ville var å vera innanfor, ilag, ein av hine. Men. Som på forrige stad dei hadde budt, var han usynleg og einsam.
Øla han hadde tømt i seg, låg uroleg i magen ilag med den såre klumpen, han var kvalm og kald og trøytt til margen.
Om han enda livet her, ute i den store øyda- ville INGEN sakna han, det var han viss om! Han burde faktisk berre finna ein topp og kasta sin ynkelege kropp utfor, då kunne livet sakte og umerkjeleg berre fortsetja og snurre og gå..utan han. Ingen ville sakna han, dèt var han viss om!
Skoltebrua. Han kunne gå til Skoltebrua og kasta seg utfor! I dette vèret var det ingen ute, han hadde ikkje møtt meir enn ein einaste bil på dei timane han hadde gått der. Der kunne han ta siste steget i det miserable livet og ikkje etterlate seg noko anna enn einsemd.
Sveinar kjende på det som steig opp frå magen, det brann sterkare og svei seg oppover mot hals og munn. Alt av mageinnhald kom opp i rekordfart, det berre spruta utav han og slik oppimot den kraftige vinden- var resultatet uungåeleg. Oppkast over heile han. Nyejakka, buksene og andlètet var overspraya av sur galle og Hansa.
No gret Sveinar utan skjemsel. 14 år og kald til det inste, einsam i verd og einsam i hjartet. Han var so utav seg at han berre sette seg ned der han var, bles nesten omkull men vart berga av autovernet. La seg ut og over i vegbana og berre låg.
Redd. Inntil beinet so redd han var! Her låg han og var kaldare enn han nokonsinne hadde vore før, kaldare enn på dei forhatte skieksursjonane på barneskulen, der mora hadde gløymt å senda med ekstra gensar, og sitjeunderlag. Redd for at han skulle frysa ihjel her ute på vegen, utan å finna fram til Skoltebrua. Den store "Planen" frå istad, skremde han òg. Skulle han verkeleg ta sitt eige liv? Henta krefter til å utsletta seg sjølv og berre gjera det?
Dei blåfrosne og oppkastskitne hendene la seg for andlètet, hiksta kom i korte hiv- og vinden brann kaldt i heile han.
Ein uventa gul stråle traff han. Midt i vegen som han låg, var det berre flaks at bilen som den unge mannen køyrde, heldt slik låg fart. Sikta var beint ut lik null, so han hadde gira ned og bevegde seg sakte. Han var ikkje so kjend her, og då han hadde køyrd over den store brua nett, kjende han at han trengde ein stopp snart.
Sveinar såg bilen koma mot seg, men flytte seg ikkje. Kjende berre at ei stor lette seig inn og håpet om ein rask overgong var større enn frykta for smerta. "Kom igjen, bil- gass på!!"
Sjåføren såg han akkurat i tide, for trass i at farta ikkje var stor- låg guten nærast flata ut i vegbana, og det ville ha vore ein samanstøyt som ikkje hadde fere fint åt med hverken gut eller bil. Om ikkje han hadde sett han!
Drivkvit av både sinne over ansvarsløysa til denne personen, og redsle over å ikkje heilt vite om personen levde eller ei- sprong han ut av bilen og bortåt. "Kva i helvete er det du gjer på??Er du ikkje heilt klok?!!"
Sveinar klarde ikkje svara, berre rista av gråt og oppgjedd kulde.
"Du kunne blitt drept, veit du dèt!" Sjåføren av bilen ropa, men stilna då Sveinar tok hendene vekk frå andlètet og såg på han. Aldri hadde han sett eit slikt einsamt blikk, ikkje sidan tenåra då han sjølv var på veg inn i den fasa som nesten tok livet av han- misbruket og avmakta.
Sjåføren sette seg på huk og såg på den andre. Sveinar såg på han med undring, eit par med ukjende auger som tok seg tid der i vindkasta, tid til å sjå. "Vi må få deg i hus, ingen bør vera ute i dette vèret- ikkje eingong ein som luktar øl og spy!- Kom no, so køyrer eg deg heim!"
Utan å ville det, utan ein einaste tanke meir for endelikt og einsemd- sette Sveinar seg inn i bilen. Til ein framand. Ein som hadde sett han rakt i augo i knappe to sekund, men som likevel hadde sett. Og likevel ville ha han med.
Einsemd var iferd med å tapa land, einsemd hadde fått konkurranse. Og nett denne konkurrenten her, heitte HÅP.
Mora sa aldri noko om desse humørsvingingane lengre, det var mest stille imellom dei to, og faren sat berre i fjernsynskråa og glodde. Glodde på alt og inkje og brydde seg ikkje i det heile. Ingen brydde seg om han.
Sveinar var sint der han gjekk, so sint at han ikkje visste kvar han var- so fortvilande einsam og sint og redd at han berre gjekk. Vinden auka, og øyrene svei og kjendest livlause ut. Jakka var blaut tvers igjennom, den var heilt spildra ny, men kulda han kjende kom like mykje innanifrå som frå vind og vèr.
Han hadde gledd seg slik til at dei skulle flytte, ein ny plass kunne kansje vera ein sjangse til å finna roa, finna vener, finna ut kva som skulle til for å bli glad igjen. Men..alt han fann var einsemda og kulda. Mora og faren var opptekne med å renovera det gamle huset dei hadde kjøpt, finna seg til rette med alle pengane dei hadde arva og oversåg Sveinar. Det var iallefall slik det kjendest ut. Dei forbanna pengane som lova og laug, lokka og brann i lomma på dei to vaksne. Sveinar var òg glad for pengane, fyrst. Før han skjøna at dei berre var kalde og svikefulle og slett ikkje hjalp han. Ikkje gjekk det å kjøpa seg til kameratskap, ikkje at HAN fekk so mykje av desse millionane, berre nok lommepengar til at han heldt kjeft. Nei, det einaste dei var brukandes til var å kjøpa seg litt gløymd- på ølutsalet nede i sentrum.
Sveinar var rett nok litt for ung til å kjøpa øl sjølv, berre 14, men stor for alderen og hadde han hundrelappane klar, var det ingen av kasserarane som såg på han. Dei tok imot pengane, og han gjekk derifrå med posen full.
Bak Riseggkiosken låg eit nedlagt sagbruk. Gamlelageret stod der endå, ein stor stabel med gammalt material låg lagra inne. Sveinar brukte å drikke øla her. Sat med tresmak mot buksebaken og heiv innpå av dei brune små.Slik som før idag. Ikkje var det godt, men det var ei slags beisk trøyst i det at han ikkje likte det- mest som ein metafor for det han sjølv opplevde livet sitt som:- beiskt og lite.
Heim ville han ikkje, men han var smerteleg klar over at om han ikkje snudde no snart, ville natta ta over og han måtte finna ein plass å sova. Vinden auka på og det var vondt både å gå og sjå, regnet som berre var sporadiske dråpar for litt sidan, var no ein stri vegg av vatn. Det small mot andlètet og piska smertefullt hardt. Sinnet var gått over i fortvilig.
Nede frå magen velta det fram ein sår klump, grine hadde han gjort monge gongar men det døyvde ingenting. Gråten opna berre døra inn til det vesle helvetet som no vaks og auka i omfang for kvar time som gjekk.
Kva var galt med han? Kvifor ville ingen sjå han, snakka med han eller vera kompis med han?
Han var ikkje stygg. Ikkje tjukk eller kvisete heller, berre ein sånn heilt vanleg hengslete og litt for høg tenåring som monge andre var. Stakk seg ikkje ut frå mengda anna enn at han hadde fått bart under nasen. Same klèkodeks som dei fleste andre, litt dyrare merkjer kansje, men ikkje noko som var ekstraordinært..Han skjøna det ikkje. Alt han ville var å vera innanfor, ilag, ein av hine. Men. Som på forrige stad dei hadde budt, var han usynleg og einsam.
Øla han hadde tømt i seg, låg uroleg i magen ilag med den såre klumpen, han var kvalm og kald og trøytt til margen.
Om han enda livet her, ute i den store øyda- ville INGEN sakna han, det var han viss om! Han burde faktisk berre finna ein topp og kasta sin ynkelege kropp utfor, då kunne livet sakte og umerkjeleg berre fortsetja og snurre og gå..utan han. Ingen ville sakna han, dèt var han viss om!
Skoltebrua. Han kunne gå til Skoltebrua og kasta seg utfor! I dette vèret var det ingen ute, han hadde ikkje møtt meir enn ein einaste bil på dei timane han hadde gått der. Der kunne han ta siste steget i det miserable livet og ikkje etterlate seg noko anna enn einsemd.
Sveinar kjende på det som steig opp frå magen, det brann sterkare og svei seg oppover mot hals og munn. Alt av mageinnhald kom opp i rekordfart, det berre spruta utav han og slik oppimot den kraftige vinden- var resultatet uungåeleg. Oppkast over heile han. Nyejakka, buksene og andlètet var overspraya av sur galle og Hansa.
No gret Sveinar utan skjemsel. 14 år og kald til det inste, einsam i verd og einsam i hjartet. Han var so utav seg at han berre sette seg ned der han var, bles nesten omkull men vart berga av autovernet. La seg ut og over i vegbana og berre låg.
Redd. Inntil beinet so redd han var! Her låg han og var kaldare enn han nokonsinne hadde vore før, kaldare enn på dei forhatte skieksursjonane på barneskulen, der mora hadde gløymt å senda med ekstra gensar, og sitjeunderlag. Redd for at han skulle frysa ihjel her ute på vegen, utan å finna fram til Skoltebrua. Den store "Planen" frå istad, skremde han òg. Skulle han verkeleg ta sitt eige liv? Henta krefter til å utsletta seg sjølv og berre gjera det?
Dei blåfrosne og oppkastskitne hendene la seg for andlètet, hiksta kom i korte hiv- og vinden brann kaldt i heile han.
Ein uventa gul stråle traff han. Midt i vegen som han låg, var det berre flaks at bilen som den unge mannen køyrde, heldt slik låg fart. Sikta var beint ut lik null, so han hadde gira ned og bevegde seg sakte. Han var ikkje so kjend her, og då han hadde køyrd over den store brua nett, kjende han at han trengde ein stopp snart.
Sveinar såg bilen koma mot seg, men flytte seg ikkje. Kjende berre at ei stor lette seig inn og håpet om ein rask overgong var større enn frykta for smerta. "Kom igjen, bil- gass på!!"
Sjåføren såg han akkurat i tide, for trass i at farta ikkje var stor- låg guten nærast flata ut i vegbana, og det ville ha vore ein samanstøyt som ikkje hadde fere fint åt med hverken gut eller bil. Om ikkje han hadde sett han!
Drivkvit av både sinne over ansvarsløysa til denne personen, og redsle over å ikkje heilt vite om personen levde eller ei- sprong han ut av bilen og bortåt. "Kva i helvete er det du gjer på??Er du ikkje heilt klok?!!"
Sveinar klarde ikkje svara, berre rista av gråt og oppgjedd kulde.
"Du kunne blitt drept, veit du dèt!" Sjåføren av bilen ropa, men stilna då Sveinar tok hendene vekk frå andlètet og såg på han. Aldri hadde han sett eit slikt einsamt blikk, ikkje sidan tenåra då han sjølv var på veg inn i den fasa som nesten tok livet av han- misbruket og avmakta.
Sjåføren sette seg på huk og såg på den andre. Sveinar såg på han med undring, eit par med ukjende auger som tok seg tid der i vindkasta, tid til å sjå. "Vi må få deg i hus, ingen bør vera ute i dette vèret- ikkje eingong ein som luktar øl og spy!- Kom no, so køyrer eg deg heim!"
Utan å ville det, utan ein einaste tanke meir for endelikt og einsemd- sette Sveinar seg inn i bilen. Til ein framand. Ein som hadde sett han rakt i augo i knappe to sekund, men som likevel hadde sett. Og likevel ville ha han med.
Einsemd var iferd med å tapa land, einsemd hadde fått konkurranse. Og nett denne konkurrenten her, heitte HÅP.
Let`s dance
Det var endeleg tid for bygdadans! Endeleg vaksen nok til å kunne løysa billett i døra på samfunnshuset, der to respatexbord var sette saman og to enda vaksnare sambygdingar sat med mistenksame blikk og tok imot den eine hundrelappen etter den andre.
Lenge hadde vi gledd oss til dette, det var høgdepunktet i livet solongt og forventningane låg øvst på lista. Høgt oppe! No var vi inne i vårt beste år, no skulle vi både få prestehanda på oss, og.. om vi var heldige: eit tafs frå svoltne gutahender òg! På dans, på vaksenlivets arena.
Mor sine obligatoriske protestar og påfylgjande formaningar då ho gav seg, var gjennomførde og no venta vi berre på at det skulle annonserast i lokalpressa kva band som skulle gjera oss ville og galne på dansegolvet. Antrekk skulle setjast samen og frisyrene nøye granskast. Ingenting var tilfeldig, men det aller viktigaste var nok det med alkohol. Skulle vi tòre oss til å tjuvlåne litt frå buda hass far? Eller skulle vi gamble på at nokon av dei mindre kule, men nokså eldre gutane, ville byde på av det lumske stoffet på plastdunkar. Tankane var monge, og vi var so opp i dèt at skulearbeidet vart lagt heilt til sides.
Laurdagen rann, og endeleg var vi pynta etter alle kunstens reglar og føresetnadar. Hårsprayosen låg tjukt på badet og klesskapet såg herja ut, alt var prøvd. Mykje forkasta, og eit antrekk stod att som " THE ONE ". Pastellgrønt og rosa var vinnaren denne gongen, skjørtet var ulovleg kort- her måtte ein passa seg for å mista noko på golvet, for so å måtte plukka det opp! Takk GUD for at stringtrusene ikkje hadde gjort sitt inntog endå då!
Besten stod misbilleg og venta på at vi tausene skulle koma oss inn i Taunusen, han hadde etter mykje overtying gått med på å frakte oss TIL dansen, men heim måtte vi gå. Veit ikkje om han tenkte på konsekvensane av dette utspelet, men slik vart det. Glade og øsne bar det avstad, til synd og fortapelse, lyst og begjær. Og sveitt dansing med ustød fot.
Hundrelappen forsvann i vakta si plastboks på respatexen, etter nøye å ha forsikra ho om at - jauda, eg VAR døtra til John, og- ja.. eg skulle stå for presten om to veker!
Inne i det store forsamlingslokalet var det ikkje stappfullt med folk akkurat, eit tjuetals personar sat rundt borda som var sett ut, nokre hang ved scenekanten og nokre stod ved kiosken og venta på at pølsene skulle verte varme nok. Vi var nok litt skuffa. Trua på at her skulle vi koma rett inn i synda si bule, med fullt trøkk og gitarvreng, forsvann ganske fort. Her var det omtrent like livat som på ein bedehusbaser med åresalg! Vi kjende oss med eitt altfor små. Altfor utspjåka og synlege, vi var ferskingane her og vi tykte at ALLE såg på oss!
Vi stiltra oss bakerst i ein krok, sette oss ned og kika i bordet. Dette var slett ikkje slik vi hadde sett føre oss at det skulle vere! Vi prøvde oss på ei brus kvar, Solo- som hjalp mot tørsten om ikkje anna, og venta. Venta på at noko skulle openbera seg, at Djevelen skulle draga igong sitt forrykande Helvetesshow og ta oss vekk frå dette Himmelparadisiske pinlige. Og, våre bøner vart høyrde! Brått vrengde det seg i alle nervegangane og lys og lyd small i lokalet på full guffe. Bandet kom på scena, og ikkje før hadde lyden nådd oss bortest i kroken, so var lokalet ei jettegryte av hylandes, vrikkandes ungdomar. Yes! No byrja det, NO var livet ein fest der vi var med og skulle ta del. Soloen stod halvlunka att i plastbegera og vi...vi smelta saman med hundrevis av andre i same ærend. Strømpebukser rakna, fomling i garderoba kvar gong ein skulle ha noko i ei jakkelomme, dokø, smugsuping av plastkanner bak i buskene, allsong og taktfast tramp og klapp til kjende refreng, og..alle dei eldre og FINE gutane som for ein gongs skuld såg oss. Og baud opp til sistedans, med rullingsen kjekt i munnvika og altfor mykje Aqua Velva. Alt var slik vi hadde drøymt om, og endå litt til. Vi var vaksne, hadde bestått eksamen og no- no var heile vide verda vår!
8 kalde og sletne kilometrar seinare, snubla vi so stille vi kunne midt i fnisinga, inn dørene heime. Ikkje torde vi å haike, so vi gjekk. I høghæla pumps og med oppteljing av sugemerkjer for kvar mjølkeramp vi passerte. Vi kom heile heim, mor hadde lagt seg men hengt lapp på dospegelen om at der var mat tillaga på kjøkenet, og- hugs å låse ytterdøra. Tillit, kallar vi slikt- ikkje kvardagskost for alle, men slik var det hjå oss.
Om vi sov særleg mykje den natta? Trur ikkje dèt. Vi var nok altfor høge på opplevingane, og hugsar eg rett- var vi litt svimle og småkvalme òg. Slik vi hadde forventa.
Sugemerkja på halsen svann etterkvart, slik æresorda om å ALDRI drikkja heimbrendt gjorde. Men prestehanda tok oss med inn i dei vaksne sine rekkjer, på moralsk vis. Og bygdadansane tok oss med mot same verda, om enn på eit litt meir upretensiøst vis. Vi dansa og vi var endeleg på vèg.
"Let`s dance. Put on your red shoes and dance the blues" - song David Bowie.
Og det gjorde vi.
Lenge hadde vi gledd oss til dette, det var høgdepunktet i livet solongt og forventningane låg øvst på lista. Høgt oppe! No var vi inne i vårt beste år, no skulle vi både få prestehanda på oss, og.. om vi var heldige: eit tafs frå svoltne gutahender òg! På dans, på vaksenlivets arena.
Mor sine obligatoriske protestar og påfylgjande formaningar då ho gav seg, var gjennomførde og no venta vi berre på at det skulle annonserast i lokalpressa kva band som skulle gjera oss ville og galne på dansegolvet. Antrekk skulle setjast samen og frisyrene nøye granskast. Ingenting var tilfeldig, men det aller viktigaste var nok det med alkohol. Skulle vi tòre oss til å tjuvlåne litt frå buda hass far? Eller skulle vi gamble på at nokon av dei mindre kule, men nokså eldre gutane, ville byde på av det lumske stoffet på plastdunkar. Tankane var monge, og vi var so opp i dèt at skulearbeidet vart lagt heilt til sides.
Laurdagen rann, og endeleg var vi pynta etter alle kunstens reglar og føresetnadar. Hårsprayosen låg tjukt på badet og klesskapet såg herja ut, alt var prøvd. Mykje forkasta, og eit antrekk stod att som " THE ONE ". Pastellgrønt og rosa var vinnaren denne gongen, skjørtet var ulovleg kort- her måtte ein passa seg for å mista noko på golvet, for so å måtte plukka det opp! Takk GUD for at stringtrusene ikkje hadde gjort sitt inntog endå då!
Besten stod misbilleg og venta på at vi tausene skulle koma oss inn i Taunusen, han hadde etter mykje overtying gått med på å frakte oss TIL dansen, men heim måtte vi gå. Veit ikkje om han tenkte på konsekvensane av dette utspelet, men slik vart det. Glade og øsne bar det avstad, til synd og fortapelse, lyst og begjær. Og sveitt dansing med ustød fot.
Hundrelappen forsvann i vakta si plastboks på respatexen, etter nøye å ha forsikra ho om at - jauda, eg VAR døtra til John, og- ja.. eg skulle stå for presten om to veker!
Inne i det store forsamlingslokalet var det ikkje stappfullt med folk akkurat, eit tjuetals personar sat rundt borda som var sett ut, nokre hang ved scenekanten og nokre stod ved kiosken og venta på at pølsene skulle verte varme nok. Vi var nok litt skuffa. Trua på at her skulle vi koma rett inn i synda si bule, med fullt trøkk og gitarvreng, forsvann ganske fort. Her var det omtrent like livat som på ein bedehusbaser med åresalg! Vi kjende oss med eitt altfor små. Altfor utspjåka og synlege, vi var ferskingane her og vi tykte at ALLE såg på oss!
Vi stiltra oss bakerst i ein krok, sette oss ned og kika i bordet. Dette var slett ikkje slik vi hadde sett føre oss at det skulle vere! Vi prøvde oss på ei brus kvar, Solo- som hjalp mot tørsten om ikkje anna, og venta. Venta på at noko skulle openbera seg, at Djevelen skulle draga igong sitt forrykande Helvetesshow og ta oss vekk frå dette Himmelparadisiske pinlige. Og, våre bøner vart høyrde! Brått vrengde det seg i alle nervegangane og lys og lyd small i lokalet på full guffe. Bandet kom på scena, og ikkje før hadde lyden nådd oss bortest i kroken, so var lokalet ei jettegryte av hylandes, vrikkandes ungdomar. Yes! No byrja det, NO var livet ein fest der vi var med og skulle ta del. Soloen stod halvlunka att i plastbegera og vi...vi smelta saman med hundrevis av andre i same ærend. Strømpebukser rakna, fomling i garderoba kvar gong ein skulle ha noko i ei jakkelomme, dokø, smugsuping av plastkanner bak i buskene, allsong og taktfast tramp og klapp til kjende refreng, og..alle dei eldre og FINE gutane som for ein gongs skuld såg oss. Og baud opp til sistedans, med rullingsen kjekt i munnvika og altfor mykje Aqua Velva. Alt var slik vi hadde drøymt om, og endå litt til. Vi var vaksne, hadde bestått eksamen og no- no var heile vide verda vår!
8 kalde og sletne kilometrar seinare, snubla vi so stille vi kunne midt i fnisinga, inn dørene heime. Ikkje torde vi å haike, so vi gjekk. I høghæla pumps og med oppteljing av sugemerkjer for kvar mjølkeramp vi passerte. Vi kom heile heim, mor hadde lagt seg men hengt lapp på dospegelen om at der var mat tillaga på kjøkenet, og- hugs å låse ytterdøra. Tillit, kallar vi slikt- ikkje kvardagskost for alle, men slik var det hjå oss.
Om vi sov særleg mykje den natta? Trur ikkje dèt. Vi var nok altfor høge på opplevingane, og hugsar eg rett- var vi litt svimle og småkvalme òg. Slik vi hadde forventa.
Sugemerkja på halsen svann etterkvart, slik æresorda om å ALDRI drikkja heimbrendt gjorde. Men prestehanda tok oss med inn i dei vaksne sine rekkjer, på moralsk vis. Og bygdadansane tok oss med mot same verda, om enn på eit litt meir upretensiøst vis. Vi dansa og vi var endeleg på vèg.
"Let`s dance. Put on your red shoes and dance the blues" - song David Bowie.
Og det gjorde vi.
9. mars 2012
Kalken, staupet og ingen lekam
Du var sola mi der ute.
Sa du.
Kvifor skein du ikkje då?
No renn regnet på mi rute.
Ser eg.
Renn med sørgjerender på.
Kalkar kvit min store spegel.
Mattar.
Slik at ikkje du kan sjå.
Ny er no min hugseregel:
Meg kan du nok ikkje få!
Sa du.
Kvifor skein du ikkje då?
No renn regnet på mi rute.
Ser eg.
Renn med sørgjerender på.
Kalkar kvit min store spegel.
Mattar.
Slik at ikkje du kan sjå.
Ny er no min hugseregel:
Meg kan du nok ikkje få!
To strekar
Bitteliten.
Redd og naken.
Skjelv frå augo
ned til haken.
Mageknip.
Vil berre springje.
Når eg høyrer
klokka ringje.
Må eg?
Tårer står for tur.
Finst der ingen
hestekur?
Klumpen veks.
Den høgg i halsen.
Dansar utakt
siste valsen.
Pustar vàksent.
Gjeng med hine.
Alle har den same mine.
Redseltime.
Ein- to- tre!
..so har eg tatt BCG.
Redd og naken.
Skjelv frå augo
ned til haken.
Mageknip.
Vil berre springje.
Når eg høyrer
klokka ringje.
Må eg?
Tårer står for tur.
Finst der ingen
hestekur?
Klumpen veks.
Den høgg i halsen.
Dansar utakt
siste valsen.
Pustar vàksent.
Gjeng med hine.
Alle har den same mine.
Redseltime.
Ein- to- tre!
..so har eg tatt BCG.
7. mars 2012
Å benke seg i livet
Dei slutta aldri å halda hender.
Jamvel no når dei var komne over middagshøgda si, båe to, gjekk dei alltid skulder ved skulder og heldt hender. Fingrar la seg umerkjeleg vande rundt og imellom og kjærteikna den andre sine med velkjend ro. Dette var det dei vart samde om den gongen, for so monge år sidan. Å alltid vera samde, so ihopgådde og på nett at dei slapp å gå i kald og utilnærmeleg avstand frå kvarandre. Stega var ikkje like lette og spenstige som då dei gjekk slik fyrste gongen, men stega gjekk same vegen og dei var to par føter, to par hender isaman.
Monge gongar hadde ord, kjensler, situasjonar og andre menneskjer prøvd å ta handehaldinga ifrå dei, men like monge gongar hadde dei mildt sett kvarandre i augo- sett frå hjartet og ut, og berre visst at den andre var samd. Dette skulle ingen få ta ifrå dei! Semja gjekk djupt. Dei visste godt når dei fann kvarandre at deira tid ilag var lånt tid, og tid som kansje ikkje vart særskild lett. Men åra gjekk og dei gjekk med og heldt hender og var i den lånte tida.
Kvar laurdag gjekk dei tur i parken og sette seg på ein benk. Like ved det vesle vatnet som låg som ei oase midt inne i det travle bysentrumet, sat dei og kika på forbipasserande. Tok seg ein blås og berre pusta. Dei trong ikkje so monge ord no, som før, orda og det dei stod for låg støypt i dei og dei trong ikkje ta dei ut. Før kunne dei ikkje prata nok. Då var det endelause, samanflytande samtalar i alle døgnets timar, ja- dagane og nettene strakk mest ikkje til! Kjensler skulle delast, hendingar diskuterast og dagen stillast skulerett og dissikerast.
Slik var det ikkje trongd for lengre, dei sat oftast berre stilt ilag og delte tida utan ord som forstyrra. Eit ømt, lite handtrykk var alt som skulle til når noko skulle delast, der dei sat på benken. Eit ungt par med to småborn som hoppa og spratt, gjekk smilande forbi dei to eldre. Dei heldt òg hender, og dei to på benken sukka stille inni seg og dei kjende på det såre stinget som alltid spratt opp og la sårkantane bare. Det vart aldri born for dei. Livet ville ikkje det slik, eller tida, eller samfunnet rundt dei. Der var monge faktorar som spela inn, og temaet var ikkje noko dei lengre lèt opp for, istaden heldt dei hender og gleda seg over dei som gjekk forbi.
Sola vermde ganske godt denne dagen, og fleire kom og gjekk. Det var godt å sitje her å betrakte, å sjå korleis menneskja i sine ulike hàmar kom overeins. Her var representantar frå alle samfunnslag, religionar, hudfarge og fasongar. Unge og gamle, tjukke og tynne, nokre var beint fram vakre og andre litt mindre heldige, sett frå ein samfunnskritisk ståplass.. Ingen var like, alle hadde sine problem, gleder, sorger, historier, løgner og draumar. Men alle var frie til å gå her ilag, halda hender om dei kjende for dèt, springja mot livet og vera seg sjølve på godt og vondt.
Ingen kom og arresterte dei for usømeleg adferd, med mindre dei gjorde slikt åpenlyst.Ingen reagerte med fortrekte miner om to elskande kysste kvarandre under bladverket på den store eika.
Alt dette sat dei to på benken og drog inn. Fylde sjela med inntrykka frå alle dei andre som levde nett slik livet skulle og burde levast, fritt og med løyve til det.
Det hadde ikkje alltid vore slik for dei to, men kampen var ferdig utkjempa for no- for dei. Dei hadde fått si løyve, fått si fred og no skulle dei berre halda ut isaman medan dei heldt hender og nyta det i stille glede.
Det unge paret med dei to små som hoppa og spratt, hadde nettop gått runda rundt vatnet og passerte for andre gong benken der dei to eldre sat.
Den unge kvinna lente seg nærmare mannen sin og kviskra han i øyro då dei hadde passert. "Såg du dei to på benken? Er det ikkje godt å sjå at to sopass gamle fortsatt kan sitja slik, i kjærleik til kvarandre- og visa det for heile verda med å halda hender?"
Mannen nikka og smila, han var samd i det. Og klemte si kvinne litt ekstra godt i handa, der dei gjekk vidare med arvingane yre rundtom.
Karstein og Ola røyste seg. Dei nikka kjærleg til kvarandre idet dei knepte kvar sin brune kamelhårsfrakk, og retta på frakkeskjøtane som hadde krølla seg ørlite då dei kvilte. So gjekk dei same vegen heimover som dei kom, side om side, i same takt som dei hadde gått ilag i dei siste 48 åra..Hendene fann kvarandre like lett som kjærleiken hadde funne veg, og trass alle motbørene var dei fortsatt på veg i tida si. Ilag.
Jamvel no når dei var komne over middagshøgda si, båe to, gjekk dei alltid skulder ved skulder og heldt hender. Fingrar la seg umerkjeleg vande rundt og imellom og kjærteikna den andre sine med velkjend ro. Dette var det dei vart samde om den gongen, for so monge år sidan. Å alltid vera samde, so ihopgådde og på nett at dei slapp å gå i kald og utilnærmeleg avstand frå kvarandre. Stega var ikkje like lette og spenstige som då dei gjekk slik fyrste gongen, men stega gjekk same vegen og dei var to par føter, to par hender isaman.
Monge gongar hadde ord, kjensler, situasjonar og andre menneskjer prøvd å ta handehaldinga ifrå dei, men like monge gongar hadde dei mildt sett kvarandre i augo- sett frå hjartet og ut, og berre visst at den andre var samd. Dette skulle ingen få ta ifrå dei! Semja gjekk djupt. Dei visste godt når dei fann kvarandre at deira tid ilag var lånt tid, og tid som kansje ikkje vart særskild lett. Men åra gjekk og dei gjekk med og heldt hender og var i den lånte tida.
Kvar laurdag gjekk dei tur i parken og sette seg på ein benk. Like ved det vesle vatnet som låg som ei oase midt inne i det travle bysentrumet, sat dei og kika på forbipasserande. Tok seg ein blås og berre pusta. Dei trong ikkje so monge ord no, som før, orda og det dei stod for låg støypt i dei og dei trong ikkje ta dei ut. Før kunne dei ikkje prata nok. Då var det endelause, samanflytande samtalar i alle døgnets timar, ja- dagane og nettene strakk mest ikkje til! Kjensler skulle delast, hendingar diskuterast og dagen stillast skulerett og dissikerast.
Slik var det ikkje trongd for lengre, dei sat oftast berre stilt ilag og delte tida utan ord som forstyrra. Eit ømt, lite handtrykk var alt som skulle til når noko skulle delast, der dei sat på benken. Eit ungt par med to småborn som hoppa og spratt, gjekk smilande forbi dei to eldre. Dei heldt òg hender, og dei to på benken sukka stille inni seg og dei kjende på det såre stinget som alltid spratt opp og la sårkantane bare. Det vart aldri born for dei. Livet ville ikkje det slik, eller tida, eller samfunnet rundt dei. Der var monge faktorar som spela inn, og temaet var ikkje noko dei lengre lèt opp for, istaden heldt dei hender og gleda seg over dei som gjekk forbi.
Sola vermde ganske godt denne dagen, og fleire kom og gjekk. Det var godt å sitje her å betrakte, å sjå korleis menneskja i sine ulike hàmar kom overeins. Her var representantar frå alle samfunnslag, religionar, hudfarge og fasongar. Unge og gamle, tjukke og tynne, nokre var beint fram vakre og andre litt mindre heldige, sett frå ein samfunnskritisk ståplass.. Ingen var like, alle hadde sine problem, gleder, sorger, historier, løgner og draumar. Men alle var frie til å gå her ilag, halda hender om dei kjende for dèt, springja mot livet og vera seg sjølve på godt og vondt.
Ingen kom og arresterte dei for usømeleg adferd, med mindre dei gjorde slikt åpenlyst.Ingen reagerte med fortrekte miner om to elskande kysste kvarandre under bladverket på den store eika.
Alt dette sat dei to på benken og drog inn. Fylde sjela med inntrykka frå alle dei andre som levde nett slik livet skulle og burde levast, fritt og med løyve til det.
Det hadde ikkje alltid vore slik for dei to, men kampen var ferdig utkjempa for no- for dei. Dei hadde fått si løyve, fått si fred og no skulle dei berre halda ut isaman medan dei heldt hender og nyta det i stille glede.
Det unge paret med dei to små som hoppa og spratt, hadde nettop gått runda rundt vatnet og passerte for andre gong benken der dei to eldre sat.
Den unge kvinna lente seg nærmare mannen sin og kviskra han i øyro då dei hadde passert. "Såg du dei to på benken? Er det ikkje godt å sjå at to sopass gamle fortsatt kan sitja slik, i kjærleik til kvarandre- og visa det for heile verda med å halda hender?"
Mannen nikka og smila, han var samd i det. Og klemte si kvinne litt ekstra godt i handa, der dei gjekk vidare med arvingane yre rundtom.
Karstein og Ola røyste seg. Dei nikka kjærleg til kvarandre idet dei knepte kvar sin brune kamelhårsfrakk, og retta på frakkeskjøtane som hadde krølla seg ørlite då dei kvilte. So gjekk dei same vegen heimover som dei kom, side om side, i same takt som dei hadde gått ilag i dei siste 48 åra..Hendene fann kvarandre like lett som kjærleiken hadde funne veg, og trass alle motbørene var dei fortsatt på veg i tida si. Ilag.
6. mars 2012
Hoggormar og andre kule kryp
Når vart vi eigentleg redde for småkryp som ormar, rotter og edderkoppar? Når steig desse uskuldige og veltilpassa individa utav rolla som søte og spanande, og glei inn i ei rolle som vederstyggelege og farlege? Då vi var born, var nett desse krypa noko av det argaste ein kunne finna på å studera, leika med og jakte på.
Utallige somrar tok vi inn både musongar, rotter og småfuglar som katten drog heim for å visa stolt fram for matmor. Matmor husja han som regel kontant vekk, og den stakkars fjørkledde bylten vart liggjande forkomen på trappa. Då hende det seg nok at vi ungane tok han med inn, med snøgge kliv opp loftstrappa før Sjefen fekk nyss i det og ba oss kasta kreket utatt. Vi rigga oss til med skoøskjer stappa med mjukt gras, store og nokså reine lommedukar til breid og so venta vi. Venta på at vi skulle ha nok omsut til at kreket overlevde og vart leikekameraten vår. Det skjedde vel aldri, men vi var like sterke i trua kvar einaste gong, vere seg om det var fuglar eller museungar vi drog i hus.tUnder desse seansane sat vi nyfikne og særs vàkne ved sida av krypa og studerte. Såg kor dei skalv, kjempa imot frykta med ein inderligheit som fascinerte og vi undra oss over kor redde dei var desse små. Var dei redde for OSS eller for dei ukjende omgjevnadane dei var komne i? Vi pirka borti dei, vi prøvde å mate dei, vi bar dei, byssa og song til de , klappa og strauk og ba for dei. So begravde vi dei oppe i bytet til naboen, med salmesong, pinnekrossar og andektig falda hender.
Edderkoppar, eller vevkjerringar som vi kalla dei- var overalt og sjølv om vi hadde sett både i bøker og på fjernsynsprogram at somme plassar i verda var der slike som var dødeleg giftige, so kaga vi ikkje på det. Dei var der berre, slik flògene, maurane og raudemakkane var. Dei høyrde til. Og, kor fantastisk kjekt var det ikkje å kunne leggja ei feit kjerring ein plass der ei tenåringsjente kunne råka ut for den?? Hyla desse tenåringsjentene presterte då, låg på bortimot 6, 5 på Richters!
Edderkoppar gjev lykke, seiest det. Lykke og relativt kule og longvarige bèt om ein var heldige nok til å få nokre slike. Dei store og mørkeraude bèta var sjølve symbolet på at ein hadde gått til sengs med fienden, slegest tappert- men tapt. Vi som hadde gard og kunne sova i høystålet, fekk tidleg læra korleis og kvar det svei argast! Men, edderkoppbèt og lyseraude museungar til trass, hoggorm var det aller, aller tøffaste! Slik eg hugsar det, var det ikkje kvardagskost den gongen heller å oppleva slikt på nært hald. Jamvel om vi støtt og stendigt var ute og jòg i busk og kratt sumarstida, var det heller sjeldan vi såg noko av desse longstrekte og glatte krypa. Vi leitte nok ikkje etter dei, men hadde no håpet i hangande snøre på kvar fjelltur. Godt indoktrinerte av forteljingar om folk som vart betne av hoggorm, og måtte bøta med livet eller iallefall ofra ein kroppsdel til fordel for at gifta skulle spreia seg og ta livet av dei- var vi ekstra på alerten på tur. Eg trur vi hadde ei vòn om å verta den aller fyrste som nokon gong hadde fått bèt og likevel stod strak og sterk..Ilive. Javisst hadde vi ei slags age for ormen, men vi var for oppglødde, ivrige etter å få nærkontakt, til å ha verkeleg angst. For vi kunne springja longt raskare vi, enn det ormen kunne bukta seg fram, og sprong vi oppetter bakkane, hadde ikkje ormen sjangs å fylgja etter.Trudde vi.
Vi samla raudemakkar i bokser, tredde dei på skarpe krokar og fiska kræder i elvagjæla, drog i dei til dei sa takk for seg, såg på når dei åt mold tvers igjennom seg sjølve og..kappast om å tore å eta èin!Jauda, nokre av oss ungane tykte rett nok at somme eller alle desse krypa var ekle. Men ikkje skumle. Berre litt ekle.
Men ein eller annan stad , i ei eller anna tid i livet, endra vårt syn på desse levandes små seg. Vi byrja å omtala dei som ufyselege, uapetittelege og farlege. Det var fortsatt dei same krypa, evolusjonen utvikla seg ikkje so snøgt! Edderkoppane hong stadig i taklista, framføre døropningane våra, og kraup stilt under varme sumarsdyner. Nett som før. Men no var dei ekle. Vi grøssa og akka oss, og om vi vart bètne bar det raka vegen til medisinskap og sveittebròt.
Vi snakka om krypdyrår, overformering og kva sprayar som tok kverken på utyskja, og musefeller og hoggormfrie fjellstiar. Vi hadde lest oss opp på informasjon om kor farleg eit hoggormbèt EIGENTLEG var..og visste no at det i høgda var litt vondt, og at vi kom til å overleva.
Likevel vart vi redde. Stengde vindauga sumarstid, sjølv kor varmt det kunne bli under duna vår. Vi la ut rottegift, fòll og passa på at det ikkje låg matrestar utanfor husa våre. Rottekrigen skulle vinnast! Vi korsa oss, svor død over krypdyra og aldri, aldri meir låg vi i søtt og angande turrhøy nattestid.
Eg trur at vi miste ei sunn uskuld. Er vi ottesame og engstar oss for slike som er ein naturleg del av heilskapnaden vår- naturen, har vi mista litt av oss sjølve.
Som born var vi eitt med det rundt oss, vi såg med vidopne auger på det som vart oss til del, anten vi skjøna det eller ikkje. No skjønar vi so mykje, men har mista so mykje meir. Redsle er ikkje det same som respekt.
Respekt er å sjå tinga som dei er, redsle er å late att augo og velga vekk respekta.
Til sumaren skal eg på hoggormjakt, fiske med raudmakk og kansje, om eg er retteleg heldig..få eit saftig edderkoppbèt!
Utallige somrar tok vi inn både musongar, rotter og småfuglar som katten drog heim for å visa stolt fram for matmor. Matmor husja han som regel kontant vekk, og den stakkars fjørkledde bylten vart liggjande forkomen på trappa. Då hende det seg nok at vi ungane tok han med inn, med snøgge kliv opp loftstrappa før Sjefen fekk nyss i det og ba oss kasta kreket utatt. Vi rigga oss til med skoøskjer stappa med mjukt gras, store og nokså reine lommedukar til breid og so venta vi. Venta på at vi skulle ha nok omsut til at kreket overlevde og vart leikekameraten vår. Det skjedde vel aldri, men vi var like sterke i trua kvar einaste gong, vere seg om det var fuglar eller museungar vi drog i hus.tUnder desse seansane sat vi nyfikne og særs vàkne ved sida av krypa og studerte. Såg kor dei skalv, kjempa imot frykta med ein inderligheit som fascinerte og vi undra oss over kor redde dei var desse små. Var dei redde for OSS eller for dei ukjende omgjevnadane dei var komne i? Vi pirka borti dei, vi prøvde å mate dei, vi bar dei, byssa og song til de , klappa og strauk og ba for dei. So begravde vi dei oppe i bytet til naboen, med salmesong, pinnekrossar og andektig falda hender.
Edderkoppar, eller vevkjerringar som vi kalla dei- var overalt og sjølv om vi hadde sett både i bøker og på fjernsynsprogram at somme plassar i verda var der slike som var dødeleg giftige, so kaga vi ikkje på det. Dei var der berre, slik flògene, maurane og raudemakkane var. Dei høyrde til. Og, kor fantastisk kjekt var det ikkje å kunne leggja ei feit kjerring ein plass der ei tenåringsjente kunne råka ut for den?? Hyla desse tenåringsjentene presterte då, låg på bortimot 6, 5 på Richters!
Edderkoppar gjev lykke, seiest det. Lykke og relativt kule og longvarige bèt om ein var heldige nok til å få nokre slike. Dei store og mørkeraude bèta var sjølve symbolet på at ein hadde gått til sengs med fienden, slegest tappert- men tapt. Vi som hadde gard og kunne sova i høystålet, fekk tidleg læra korleis og kvar det svei argast! Men, edderkoppbèt og lyseraude museungar til trass, hoggorm var det aller, aller tøffaste! Slik eg hugsar det, var det ikkje kvardagskost den gongen heller å oppleva slikt på nært hald. Jamvel om vi støtt og stendigt var ute og jòg i busk og kratt sumarstida, var det heller sjeldan vi såg noko av desse longstrekte og glatte krypa. Vi leitte nok ikkje etter dei, men hadde no håpet i hangande snøre på kvar fjelltur. Godt indoktrinerte av forteljingar om folk som vart betne av hoggorm, og måtte bøta med livet eller iallefall ofra ein kroppsdel til fordel for at gifta skulle spreia seg og ta livet av dei- var vi ekstra på alerten på tur. Eg trur vi hadde ei vòn om å verta den aller fyrste som nokon gong hadde fått bèt og likevel stod strak og sterk..Ilive. Javisst hadde vi ei slags age for ormen, men vi var for oppglødde, ivrige etter å få nærkontakt, til å ha verkeleg angst. For vi kunne springja longt raskare vi, enn det ormen kunne bukta seg fram, og sprong vi oppetter bakkane, hadde ikkje ormen sjangs å fylgja etter.Trudde vi.
Vi samla raudemakkar i bokser, tredde dei på skarpe krokar og fiska kræder i elvagjæla, drog i dei til dei sa takk for seg, såg på når dei åt mold tvers igjennom seg sjølve og..kappast om å tore å eta èin!Jauda, nokre av oss ungane tykte rett nok at somme eller alle desse krypa var ekle. Men ikkje skumle. Berre litt ekle.
Men ein eller annan stad , i ei eller anna tid i livet, endra vårt syn på desse levandes små seg. Vi byrja å omtala dei som ufyselege, uapetittelege og farlege. Det var fortsatt dei same krypa, evolusjonen utvikla seg ikkje so snøgt! Edderkoppane hong stadig i taklista, framføre døropningane våra, og kraup stilt under varme sumarsdyner. Nett som før. Men no var dei ekle. Vi grøssa og akka oss, og om vi vart bètne bar det raka vegen til medisinskap og sveittebròt.
Vi snakka om krypdyrår, overformering og kva sprayar som tok kverken på utyskja, og musefeller og hoggormfrie fjellstiar. Vi hadde lest oss opp på informasjon om kor farleg eit hoggormbèt EIGENTLEG var..og visste no at det i høgda var litt vondt, og at vi kom til å overleva.
Likevel vart vi redde. Stengde vindauga sumarstid, sjølv kor varmt det kunne bli under duna vår. Vi la ut rottegift, fòll og passa på at det ikkje låg matrestar utanfor husa våre. Rottekrigen skulle vinnast! Vi korsa oss, svor død over krypdyra og aldri, aldri meir låg vi i søtt og angande turrhøy nattestid.
Eg trur at vi miste ei sunn uskuld. Er vi ottesame og engstar oss for slike som er ein naturleg del av heilskapnaden vår- naturen, har vi mista litt av oss sjølve.
Som born var vi eitt med det rundt oss, vi såg med vidopne auger på det som vart oss til del, anten vi skjøna det eller ikkje. No skjønar vi so mykje, men har mista so mykje meir. Redsle er ikkje det same som respekt.
Respekt er å sjå tinga som dei er, redsle er å late att augo og velga vekk respekta.
Til sumaren skal eg på hoggormjakt, fiske med raudmakk og kansje, om eg er retteleg heldig..få eit saftig edderkoppbèt!
4. mars 2012
Rosa & Cowgirl
Rosa heitte ho. Der var ikkje so mykje rosa på ho, berre akkurat framme rundt den alltid våte mulen. Elles var ho ganske alminneleg brun, med nokre få kvite roser spreidd utover den breie baken var vel det som gav ho navnet.
Rosa. Eg likte å kalle ho mi eiga, men eigentleg var ho vel ikkje dèt, ho var- som alle dei andre kyrne, besta og besten si. Tilhøyrande garden, og ein viktig del av mjølke- og kjøtproduksjonen der. Vanlegvis stod ho godt fasttjora side om side med dei andre haleduskviftande og stòngande krøtera i båsen sin nede i gamlefjøsen. Der var det trongt og mørkt, lukta var ikkje heilt frisk, men der var alltid kjekt å vera. Vi ungane sneik oss longsmed dei kvitkalka steinveggane og heldt god klaring til dei på fire. Dei var nemleg litt uforutsigbare med alle desse fire føtene. Fire føter, der dei to bakerste ofte kunne lage solide blåmerkjer på ein spinkel småjentelegg.
Eg sat ofte der innerst i kroken, bak båsradene. Sat og kika på elegansen i dei alltid viftande kurompene, ikkje ei einaste flòge kom ustraffa frå det, men dei var monge og kyrne hadde trass alt berre EI rompe å vifta med!
Besta på den vesle mjølkekrakken, med sinkbøtta imellom to sterke knè, med det store og mørkeblå fjøsforklèet på. Og haudetørklèet! Alltid til punkt og prikke. Inga lefling med kotyme eller kostyme her, nei! Den gode lyden når dei fyrste, varme mjølkestrålane traff botnen på sinkbøtta. Eg vart varm og mjuk inni meg av denne lyden, visste at her var eg med på eit samspel mellom menneskje og dyr, eit nøye rollefordelt samspel som gagna dei begge. Besta var snar med mjølkinga, ikkje noko om og men, berre få det frå seg og so til neste. Nokre gongar fekk vi òg sleppa til, og endåtil prøva vågestykkjet å drikka melka rett frå dei hengande spenene!
Gjett om det var tøft å fortelja på skulen og til venene! Nesten på høgd med det å koma i trongsteg med ein revirpåpasseleg geitebokk. Tøft nok til at nokre gjerne ville vera med heim og få prøva. Men besta sa alltid nei. Fjøsen og dyra var ikkje til offentleg skue, dyra skulle ha ro. Og ro fekk dei. Heilt til våren blømde og dyra skulle på beite.
Rosa var, som dei andre- retteleg våryr dei fyrste dagane i alt dette grøne. Ho rende opp og ned longs elvagjælet og sparka og stonga og hadde vårfest med hine. Vi ungane stod fjetra longsmed gjerda, og var glade for den avstanden dette gav til villskapen.
Når den fyrste kåtskapen hadde rent av dei, gjekk vi inn til dei og det var særskildt dei yngste kalvane det var stas med.Vi nappa gras og bar med iherdige neva, fong på fong med saftig vårgras frå markane som strengt tatt skulle få veksa ifred til vårònna. Ingen sa noko på det, men vi visste det ikkje var lov..trakka ned det graset som besten skulle klippa med den grøne og oransje slåmaskina om ikkje monge vekene!
Ein dag var eg og besten på oppdrag oppe på beitet, vi skulle sjekke kor mykje vatn det var i brunnen for vi måtte ha nok vatn til vi skulle begynne på slåtten. Når vi kasta i silo, breidde vi tausene med høygaffel etter kvart lass som kom på, trakka det beste vi var gode for med spinkle småtauseføter, og so gjekk besten etter med kanna med maursyre i. Skumlaste stoffet som tenkjast kan, vi hadde stor àge for nærkontakt med dette. Og passa oss vèl for ikkje å havne i strålen når han sprøytte. Når siloen var full, la vi presenning på og stor steinar som skulle halda den på plass. So fylde vi på med vatn, tusenvis av liter til det såg ut som et badebasseng, fint dandert med naturstein. Vi lurte oss til å vasse der...
Men, no var also eg og besten på oppdrag. Brunnen var godt full, og vi rusla nedover beitet på Bøen og hadde god tid. Best som det var kom kyrne luntande mot oss, dei var vande med at vi var der men tok sjeldan noko særleg kontakt. Dei gjorde for det meste det dei skulle. Åt, tygde, drøvtygde, skeit og sov. Men no kom to-tre bortåt og ville ha klapp og litt kleiing. Dagen var lummer og flògene beit både krøter og oss.
Rosa var ei roleg kyr, ei som ikkje braut seg mot deg når du kom forbi, men berre stod der og tygde og vifta og såg på meg med dei vakre augene sine. Eg tykte ho var den vakraste av alle, og eg klappa og strauk det eg var god om då besten sa: " Har du lyst å sitja oppå ho?" Kva for noko? Sitja oppå? Oppå ei kyr? Gjekk DÈT an?
Eg stod der med open munn, heilt til eg fekk mumla eit "Ja", og besten hipsa meg oppå den breide ryggen. Der sat eg. Overskrevs på ein brun og varm Rosarygg. I sola på Bøen, med besten ved sida av, longt, longt der nede!At eg var litt redd med det same, erkjennest glatt. Men Rosa berre stod i ro, og tygde og rauta ikkje eingong av det uventa stuntet!
Eg sat faktisk på ryggen til ei kyr! Noko so tøft! Besten heldt ho i grima som ho hadde på, og drog litt i ho for at ho skulle flytta seg framåt. Plutseleg fekk eg oppleva eit eventyr eg berre hadde sett på fjernsyn, og då med hestar..ikkje kyr!Vi bevegde oss i luntetempo bortetter Bøen, over grastustar, tistlar og kuruker. Eg reid Rosa, eg var Cowgirl av fyrste klasse og eg eigde heile verda!
Rumpa var ganske sår etter rideturen , enn so kort den var. Men eg var minst to meter høgare enn før og eg lovde meg sjøl på tru og ære at eg skulle vitja Rosa på beitet kvar einaste dag, og nappa det saftigaste graset nokonsinne. Berre til ho!
No gjekk det ikkje so godt med Rosa mi. Berre nokre dagar etter rideturen, gjekk ho seg i eit stort hòl i markja og braut ein fot so vi laut avliva ho på staden. Eg tok det nok tungt, men det var sumar og vi hadde eit hav av andre eventyr som stod å banka på kvar einaste dag. Sorga gjekk nok fort over, men minna om den aller fyrste rideturen nokonsinne, og det endåtil på ein kurygg!!..dei sit fortsatt i. Kjensla eg fekk av å vera på toppen av verda, eg var stor, sterk og allmektig nokre små straksar av eit liv. Alle burde vakse opp på gard, eller i det minste med natur eit spytt unna og med besteforeldre som var tilstades. Vi var salig uvetande då om kor heldige vi var.
Men, eg veit det no.
Rosa. Eg likte å kalle ho mi eiga, men eigentleg var ho vel ikkje dèt, ho var- som alle dei andre kyrne, besta og besten si. Tilhøyrande garden, og ein viktig del av mjølke- og kjøtproduksjonen der. Vanlegvis stod ho godt fasttjora side om side med dei andre haleduskviftande og stòngande krøtera i båsen sin nede i gamlefjøsen. Der var det trongt og mørkt, lukta var ikkje heilt frisk, men der var alltid kjekt å vera. Vi ungane sneik oss longsmed dei kvitkalka steinveggane og heldt god klaring til dei på fire. Dei var nemleg litt uforutsigbare med alle desse fire føtene. Fire føter, der dei to bakerste ofte kunne lage solide blåmerkjer på ein spinkel småjentelegg.
Eg sat ofte der innerst i kroken, bak båsradene. Sat og kika på elegansen i dei alltid viftande kurompene, ikkje ei einaste flòge kom ustraffa frå det, men dei var monge og kyrne hadde trass alt berre EI rompe å vifta med!
Besta på den vesle mjølkekrakken, med sinkbøtta imellom to sterke knè, med det store og mørkeblå fjøsforklèet på. Og haudetørklèet! Alltid til punkt og prikke. Inga lefling med kotyme eller kostyme her, nei! Den gode lyden når dei fyrste, varme mjølkestrålane traff botnen på sinkbøtta. Eg vart varm og mjuk inni meg av denne lyden, visste at her var eg med på eit samspel mellom menneskje og dyr, eit nøye rollefordelt samspel som gagna dei begge. Besta var snar med mjølkinga, ikkje noko om og men, berre få det frå seg og so til neste. Nokre gongar fekk vi òg sleppa til, og endåtil prøva vågestykkjet å drikka melka rett frå dei hengande spenene!
Gjett om det var tøft å fortelja på skulen og til venene! Nesten på høgd med det å koma i trongsteg med ein revirpåpasseleg geitebokk. Tøft nok til at nokre gjerne ville vera med heim og få prøva. Men besta sa alltid nei. Fjøsen og dyra var ikkje til offentleg skue, dyra skulle ha ro. Og ro fekk dei. Heilt til våren blømde og dyra skulle på beite.
Rosa var, som dei andre- retteleg våryr dei fyrste dagane i alt dette grøne. Ho rende opp og ned longs elvagjælet og sparka og stonga og hadde vårfest med hine. Vi ungane stod fjetra longsmed gjerda, og var glade for den avstanden dette gav til villskapen.
Når den fyrste kåtskapen hadde rent av dei, gjekk vi inn til dei og det var særskildt dei yngste kalvane det var stas med.Vi nappa gras og bar med iherdige neva, fong på fong med saftig vårgras frå markane som strengt tatt skulle få veksa ifred til vårònna. Ingen sa noko på det, men vi visste det ikkje var lov..trakka ned det graset som besten skulle klippa med den grøne og oransje slåmaskina om ikkje monge vekene!
Ein dag var eg og besten på oppdrag oppe på beitet, vi skulle sjekke kor mykje vatn det var i brunnen for vi måtte ha nok vatn til vi skulle begynne på slåtten. Når vi kasta i silo, breidde vi tausene med høygaffel etter kvart lass som kom på, trakka det beste vi var gode for med spinkle småtauseføter, og so gjekk besten etter med kanna med maursyre i. Skumlaste stoffet som tenkjast kan, vi hadde stor àge for nærkontakt med dette. Og passa oss vèl for ikkje å havne i strålen når han sprøytte. Når siloen var full, la vi presenning på og stor steinar som skulle halda den på plass. So fylde vi på med vatn, tusenvis av liter til det såg ut som et badebasseng, fint dandert med naturstein. Vi lurte oss til å vasse der...
Men, no var also eg og besten på oppdrag. Brunnen var godt full, og vi rusla nedover beitet på Bøen og hadde god tid. Best som det var kom kyrne luntande mot oss, dei var vande med at vi var der men tok sjeldan noko særleg kontakt. Dei gjorde for det meste det dei skulle. Åt, tygde, drøvtygde, skeit og sov. Men no kom to-tre bortåt og ville ha klapp og litt kleiing. Dagen var lummer og flògene beit både krøter og oss.
Rosa var ei roleg kyr, ei som ikkje braut seg mot deg når du kom forbi, men berre stod der og tygde og vifta og såg på meg med dei vakre augene sine. Eg tykte ho var den vakraste av alle, og eg klappa og strauk det eg var god om då besten sa: " Har du lyst å sitja oppå ho?" Kva for noko? Sitja oppå? Oppå ei kyr? Gjekk DÈT an?
Eg stod der med open munn, heilt til eg fekk mumla eit "Ja", og besten hipsa meg oppå den breide ryggen. Der sat eg. Overskrevs på ein brun og varm Rosarygg. I sola på Bøen, med besten ved sida av, longt, longt der nede!At eg var litt redd med det same, erkjennest glatt. Men Rosa berre stod i ro, og tygde og rauta ikkje eingong av det uventa stuntet!
Eg sat faktisk på ryggen til ei kyr! Noko so tøft! Besten heldt ho i grima som ho hadde på, og drog litt i ho for at ho skulle flytta seg framåt. Plutseleg fekk eg oppleva eit eventyr eg berre hadde sett på fjernsyn, og då med hestar..ikkje kyr!Vi bevegde oss i luntetempo bortetter Bøen, over grastustar, tistlar og kuruker. Eg reid Rosa, eg var Cowgirl av fyrste klasse og eg eigde heile verda!
Rumpa var ganske sår etter rideturen , enn so kort den var. Men eg var minst to meter høgare enn før og eg lovde meg sjøl på tru og ære at eg skulle vitja Rosa på beitet kvar einaste dag, og nappa det saftigaste graset nokonsinne. Berre til ho!
No gjekk det ikkje so godt med Rosa mi. Berre nokre dagar etter rideturen, gjekk ho seg i eit stort hòl i markja og braut ein fot so vi laut avliva ho på staden. Eg tok det nok tungt, men det var sumar og vi hadde eit hav av andre eventyr som stod å banka på kvar einaste dag. Sorga gjekk nok fort over, men minna om den aller fyrste rideturen nokonsinne, og det endåtil på ein kurygg!!..dei sit fortsatt i. Kjensla eg fekk av å vera på toppen av verda, eg var stor, sterk og allmektig nokre små straksar av eit liv. Alle burde vakse opp på gard, eller i det minste med natur eit spytt unna og med besteforeldre som var tilstades. Vi var salig uvetande då om kor heldige vi var.
Men, eg veit det no.
Profilering
Eg ser på deg
og du ser på meg
slik ser vi på kvarandre.
Når vi sit slik
ganske nært
er det ikkje lett å kjandre.
Dagar kjem
og fær igjen
og vi fær med- i tida.
Eg ser
på din profil
så vakker, sett frå sida.
All kiv
og såre ord
er vekkgøymd nettop no.
For alt vi er
og alt vi treng
er det å vera to.
og du ser på meg
slik ser vi på kvarandre.
Når vi sit slik
ganske nært
er det ikkje lett å kjandre.
Dagar kjem
og fær igjen
og vi fær med- i tida.
Eg ser
på din profil
så vakker, sett frå sida.
All kiv
og såre ord
er vekkgøymd nettop no.
For alt vi er
og alt vi treng
er det å vera to.
2. mars 2012
Skremt til evig taushet
Ingen stikksår eller kulehull i panna
bare kald og stille død
Kaffien var nettop fylt i kanna
himmelen var ny og morgenrød
Og hun lette etter brevet som forklarte
det hun fant var nesten ingenting
Strøket der de bor er nå på kartet
folk er redde der de går i ring
Noe eller noen skremte Hansen
for der var etpar bevis på det
Etterforsker Berg går inn i transen
underordnede lar han få vær i fred
Lister lages
Skjema fylles
Frykten strømmer ut som svette der de bor
Folk forklarer
Alibier
Naboen er ikke den du kansje tror
Èn til rammes
Skremt i døden
Ingen vitner som har sett og hørt
Massen hisser
Dører låses
Ingen mistenksomme telefoner, ingen flørt
Berg han drikker
Media raser
Tredje tilforlatelige mann blir strøket bort
Hvem er skurken
Han med makten
Berg må finne gjerningsmannen fort
Kaffiposene blir grundig sjekka
alle tre de hadde kaffikoppen klar
Kan det være noe giftig som har lekka
løsninga er nærme nå, men flyktig, snar
Friele kaffi drakk de alle
da de stod og så sin bøddel, blikk mot blikk
Berg han kjenner roen falle
nå vet han hvordan de tre fikk siste stikk
For det vises at reklamen, den er sann:
Om du kommer ut for en som er av "Bad stuff"
er du ferdig, selv om du er mye mann
.....Det er bare Ali som kurerer gruff!
bare kald og stille død
Kaffien var nettop fylt i kanna
himmelen var ny og morgenrød
Og hun lette etter brevet som forklarte
det hun fant var nesten ingenting
Strøket der de bor er nå på kartet
folk er redde der de går i ring
Noe eller noen skremte Hansen
for der var etpar bevis på det
Etterforsker Berg går inn i transen
underordnede lar han få vær i fred
Lister lages
Skjema fylles
Frykten strømmer ut som svette der de bor
Folk forklarer
Alibier
Naboen er ikke den du kansje tror
Èn til rammes
Skremt i døden
Ingen vitner som har sett og hørt
Massen hisser
Dører låses
Ingen mistenksomme telefoner, ingen flørt
Berg han drikker
Media raser
Tredje tilforlatelige mann blir strøket bort
Hvem er skurken
Han med makten
Berg må finne gjerningsmannen fort
Kaffiposene blir grundig sjekka
alle tre de hadde kaffikoppen klar
Kan det være noe giftig som har lekka
løsninga er nærme nå, men flyktig, snar
Friele kaffi drakk de alle
da de stod og så sin bøddel, blikk mot blikk
Berg han kjenner roen falle
nå vet han hvordan de tre fikk siste stikk
For det vises at reklamen, den er sann:
Om du kommer ut for en som er av "Bad stuff"
er du ferdig, selv om du er mye mann
.....Det er bare Ali som kurerer gruff!
1. mars 2012
Slik kjøper du diktboken "Balanse"
Hvordan gjennomføre kjøpet:
1. Du kan betale med Visa, eller de andre betalingsordningene som er angitt på boksiden.
2. Når du er inne på siden der boken er, klikk på "Add To Cart" og gå til kassen. Det er den lille handlevognen oppe i høyre hjørnet. Klikk på den.
3.Fyll inn nødvendig informasjon.
NB: Hvis du velger raskeste type frakt i tillegg til punktene over, har du boken om få dager. Maks en uke. Og en eller annen budperson leverer den på døren din :-)
Nå kan du klikke HER, eller på et av de balansebildene du ser på bloggen min. Da kommer du til boken min :-)
Unni :-)
1. Du kan betale med Visa, eller de andre betalingsordningene som er angitt på boksiden.
2. Når du er inne på siden der boken er, klikk på "Add To Cart" og gå til kassen. Det er den lille handlevognen oppe i høyre hjørnet. Klikk på den.
3.Fyll inn nødvendig informasjon.
NB: Hvis du velger raskeste type frakt i tillegg til punktene over, har du boken om få dager. Maks en uke. Og en eller annen budperson leverer den på døren din :-)
Nå kan du klikke HER, eller på et av de balansebildene du ser på bloggen min. Da kommer du til boken min :-)
Unni :-)
Abonner på:
Innlegg (Atom)